De grenzeloze jeugd en de frauderende mannetjes

Door Roos Wouters van - 30 juni 2011
2 Reacties

Generatie Y en Het Nieuwe WerkenNu Het Nieuwe Werken zo veel positieve aandacht heeft gekregen dat het zich als een olievlek verspreidt, groeit eindelijk ook het verzet.

Natuurlijk is Het Nieuwe Werken niet alleen maar fantastisch. Wil het echt werken dan is een kritische blik en het plaatsen van vraagtekens essentieel. En toch verslikte ik me laatst bijna in mijn koffie toen ik door de ochtendkrant bladerde en het interview met Frits Spangenberg en Martijn Lampert in NRC Next las (15 juni 2011). Beide heren zijn werkzaam bij Motivaction, een bureau dat al jaren onderzoek doet naar de verwachtingen en wensen van jongeren op de arbeidsmarkt. Aangezien het Centraal Bureau voor de Statistiek een tekort van 200.000 werknemers in 2020 voorspelt doen hun bevindingen ertoe. Maar dan moet Motivaction wel bij de tijd zijn en daar, zo bleek uit het interview, kunnen ze nog wel een opfriscursus bij gebruiken.

B.V. IK

In het door Spangenberg en Lampert geschreven boek De grenzeloze generatie en de onstuitbare opkomst van de B.V. IK waarschuwen de heren ons voor de generatie geboren tussen 1986 en 1995. Deze zou zich kenmerken door grenzeloosheid en zelfoverschatting, waardoor zij niet klaar zou zijn voor een grotere eigen verantwoordelijkheid en dus ook niet voor Het Nieuwe Werken.

Waar dat onder andere uit blijkt? ‘Denk aan de jongere werknemer die doodleuk een mailtje stuurt naar de CEO, door alle managementlagen heen’, aldus Spangenberg. Nu verwachtte ik dat hij eraan zou toevoegen dat deze jongere een zeer impertinente vraag of iets anders schokkends in het mailtje had gezet… maar nee. Het sturen van een directe mail naar de CEO is volgens Spangenberg al grenzeloos en zelfoverschattend genoeg. Foei jongere!

Verbaasd lees ik verder. Waardoor deze jongeren hun plaats niet kennen? Ouders en onderwijs stellen geen grenzen meer en dus is het aan de werkgever om deze losgeslagen projectielen weer wat sturing en respect voor autoriteit bij te brengen. Foei ouders, foei onderwijs!

Structuur en sturing

En ik maar denken dat ik mijn kinderen leer om zelfstandig na te denken opdat het autonome zelfstandige volwassenen worden. Zo leer ik hen, met pijn, moeite en een engelengeduld, dat ze, uiteraard beleefd en discreet, vraagtekens mogen plaatsen bij de eisen, normen en waarden van anderen. Zelfs als die anderen ouder zijn en/of meer gezag hebben. Ik vertel mijn kinderen dat deze regels, normen en waarden er meestal niet voor niks zijn, maar dat je, hoe charismatisch of overtuigend iemand ook klinkt, nooit zomaar klakkeloos iets voor waar of goed moet aannemen. Foei Roos!

Volgens de heren van Motivaction doen ouders dat namelijk niet omdat ze willen dat jongeren autonome zelfverzekerde mensen worden, maar omdat ze zo graag jong willen blijven dat ze hun verantwoordelijkheden voor zich uitschuiven met als gevolg dat jongeren narcistische BV-ikjes worden. Werkgevers, zo adviseren de heren, moeten door de zelfverzekerde houding van deze grenzeloze jongeren heen prikken en hen de nodige structuur en sturing bieden. Ga er ook vooral niet van uit dat de jonge werknemers weten wat dienstverlening en service is. Dat moet hen nog bijgebracht worden. Hup werkgevers, de knoet erover!

Grenzen overschrijden

Nadat mijn eerste verontwaardiging is gezakt begint de argumentatie me langzaamaan bekend voor te komen. Opa, aan hem doet het me denken: ‘Als de jeugd van huis uit nog niet heeft meegekregen wat structuur en gehoorzaamheid betekenen dan krijgt het leger deze jongeren wel in het gareel.’ Ach opa, natuurlijk behoeven jongeren die net van school afkomen een andere begeleiding en sturing dan de werknemers die de klappen van de zweep al kennen. Maar sturing en begeleiding heeft iedereen op maat nodig, zeker nu we weten hoeveel waarde diversiteit heeft. Bovendien zijn die jongeren zo kwaad nog niet. Grenzeloze BV-ikjes vind je in alle generaties.

Zo blijkt uit internationaal onderzoek onder 350 ondernemingen waar fraude is gepleegd, dat de plegers hiervan voornamelijk oudere mannen zijn die langer dan tien jaar in dienst zijn. Bijna een op de vijf fraudes wordt gepleegd door het hogere management en ruim een kwart door mensen in de directe omgeving van het bestuur. Dat deze generatie in het leger heeft gezeten en is opgevoed door ouders die hun verantwoordelijk namen, heeft hen er niet van weerhouden om de grenzen van het toelaatbare te overschrijden. Foei mannetjes.

Kritische blik op Het Nieuwe Werken

Het is inderdaad van groot belang om vertrouwen en egalitaire verhoudingen niet te verwarren met een gebrek aan kaders en grenzen. Net zo goed dienen we gezag en controle niet te verwarren met betrouwbaarheid.

Het Nieuwe Werken, anders werken of hoe je het ook wilt noemen, is een zoektocht naar een manier van werken die het beste uit ons allemaal haalt. Daarbij moeten we elkaar soms kritisch onder de loep nemen, maar dat is geen uitnodiging om een hele generatie smakeloos af te serveren. Want als het direct mailen van de CEO al grenzeloos is, hoe zouden de grenzeloze jongeren deze frauderende mannetjes dan omschrijven als zij aan het roer van Motivaction zouden staan? Foei Motivaction, foei.

Deel dit artikel met anderen
Roos Wouters -
Roos Wouters is politicoloog en Sociaal Entrepreneur. Ze geeft al meer dan zeven jaar adviezen, trainingen en lezingen aan overheid en bedrijfsleven over arbeid- en organisatievernieuwing. Zij richt zich met name op de gedragskant van Het Nieuwe Werken. Ook heeft Roos het samenwerkingsverband Het Nieuwe Werken Werkt opgericht dat Het Nieuwe Werken wil bevorderen. Hiervoor heeft ze de Nieuwe Werken Meter ontwikkeld die in 2014 de Aanmoedigingsprijs van Movisie heeft ontvangen! Verder werkt Roos als buiten-promovenda (UvA) aan haar promotieonderzoek over vernieuwing van het sociaal zekerheidstelsel en de kansen van een Burger Service Model.
Wat zijn uw gedachten over dit onderwerp? Deel ze hieronder met andere lezers!

2 reacties


    Erik Hasenack / portee zegt:

    Helder verwoord! dit stemt hopelijk tot nadenken.

    Hansdoorenspleet zegt:

    Roos,
    Ik had even wat aarzelingen bij je verhaal. Terwijl ik het er mee eens ben. Misschien is het de titel die me niet aanspreekt. Misschien is het omdat je je verhaal laat inspireren door iets waar je negatief naar kijkt (motivaction). Maar dat voor de minpuntjes, een primair gevoel.

    Je boodschap is helder, terecht en zou mensen tot nadenken moeten zetten. Het klakkeloze labellen van mensen, van hele groepen is misselijkmakend en vooral gewoon dom.

    De zinsnede “Het Nieuwe Werken, anders werken of hoe je het ook wilt noemen, is een zoektocht naar een manier van werken die het beste uit ons allemaal haalt.” is van grote schoonheid. Ik hoop dat iedereen deze zin 100 keer leest en dan gaat nadenken over wat dit betekent. Zou HNW wel eens op een veel betere en mooiere manier op de kaart kunnen zetten.