Wijzer met informatie

Door Guus Pijpers van Acuerdis - 26 februari 2010
12 Reacties

Grappig is dat. Negentig procent van alle nieuwe banen draaien om vinden, bewerken en verspreiden van informatie. Maar we worden daar niet in getraind. Sterker nog, er is geen enkele opleiding die zich richt op een effectiever gebruik van informatie. Nu pas gaan enkele basisscholen over om het vak ‘Informatiewijsheid’ aan te bieden.

Als je de hele dag praat, kun je dan goed communiceren? Als je de hele dag informatie verwerkt, ben je daar dan goed in?

Informatievaardigheden

Informatievaardigheden krijgen nog onvoldoende aandacht. Informatievaardig is iets anders dan vaardig met ICT. Dat merk je iedere dag weer aan die stortvloed aan onzinnige informatie die anderen op je afsturen.

Informatievaardigheden hebben betrekking op je vermogen om problemen op te lossen en daarvoor informatie te zoeken, vinden en gebruiken. Daarvoor moet je de juiste vraag kunnen stellen, de juiste informatiebronnen kunnen raadplegen en goed kunnen communiceren. Goede informatievaardigheden zijn bovendien nodig om levenslang te kunnen blijven leren.

Bij het aannamebeleid wordt nauwelijks gelet de juiste informatievaardigheden. Organisaties gaan er ten onrechte van uit dat informatiewerkers op school of zichzelf informatievaardigheden hebben aangeleerd. Personeelszaken doet er goed aan in haar selectie- en ontwikkelbeleid rekening te houden met deze informatievaardigheden. De intellectuele capaciteiten van medewerkers kun je vrij eenvoudig inschatten. Je mag immers aan bepaalde opleidingsniveaus impliciete vaardigheden toekennen. Maar informatievaardigheden zijn meestal niet terug te vinden op een cv of in de curricula van de huidige opleidingen. Toch is goede informatieverwerking een talent dat op elke afdeling zeer belangrijk is.

Op dit moment is er ook nog weinig aandacht in de boardroom voor deze informatievaardigheden. Topmanagers erkennen wel dat goede informatie het verschil maakt voor menig bedrijf. Toch besteden ook zij weinig aandacht aan de juiste inzet en gebruik van informatie door hun werknemers.

Functieprofielen

Het Nieuwe Werken verandert niets aan die informatievaardigheden. Maar maakt het wel zichtbaarder wanneer iemand die cruciale vaardigheden onvoldoende bezit. Ik ken geen organisatie die expliciet in haar functieprofielen deze informatievaardigheden heeft benoemd, juist daarop selecteert, de informatieproductiviteit ook echt meet én de medewerker daarop beoordeelt.

Toegegeven, het is een van die lastige onderwerpen, die het management liever uit de weg gaat of voor zich uitschuift. Informatiewerkers aannemen, aansturen en vooral enthousiasmeren is echt een nieuwe managementvaardigheid, die nog weinigen bezitten. Ook al, omdat ze zelf nog hun nieuwe besturingsmodellen voor Het Nieuwe Werken aan het ontwikkelen en uitproberen zijn.

Big 6

In het buitenland hebben ze aparte curricula voor deze informatievaardigheden (BIG6.com, bijvoorbeeld). In Nederland moet dat nog van de grond komen. Of kent iemand al instellingen of organisaties waar je informatievaardigheden goed kunt leren?

Deel dit artikel met anderen
Guus Pijpers - Managing Director van Acuerdis
Guus Pijpers is Managing Director van Acuerdis. Hij helpt mensen hoe ze informatie effectief moeten inzetten en gebruiken. Guus is auteur van meer dan 7 boeken en tientallen artikelen over het informatiegedrag van mensen. Zijn interesses zijn informatiegedrag van (top)managers, slimmer werken en leven met informatie, onze hersenen en de zachte kant van informatie. Zijn nieuwste Nederlandstalige boek, Het informatieparadijs – Slimmer Werken met minder informatie , is in juni 2011 verschenen bij Haystack . Zijn nieuwste Engelstalige boek, Information Overload: A System for Better Managing Everyday Data, is in augustus 2010 wereldwijd verschenen bij John Wiley & Sons, New York.
Zie zijn site en linkedin profiel voor meer informatie.
Wat zijn uw gedachten over dit onderwerp? Deel ze hieronder met andere lezers!

12 reacties


    Ron Wessels zegt:

    Goed artikel en fijn dat hieraan aandacht wordt besteed!

    Nog steeds wordt van medewerkers verwacht dat ze wel zelf hun (beleids)informatie kunnen opsporen. Dat kun je toch gewoon even Googlen? Maar in het overstelpende aanbod op zowel internet en zeker ook in interne netwerken raakt de gemiddelde kenniswerker al snel de weg kwijt. Zeker nu veel bedrijven en instellingen hun bibliotheken, informatie- en kenniscentra saneren of simpelweg opdoeken is het belangrijk dat medewerkers informatievaardig worden en zeker ook blijven. Je moet er toch niet aan denken dat er belangrijke beslissingen genomen worden gebaseerd op onjuiste of onvolledige informatie. Kijk maar eens in de politiek…

    Binnen GO opleidingen is er veel aandacht voor dit soort onderwerpen. We geven al heel lang trainingen voor zgn informatieprofessionals, maar ook voor medewerkers die beter met informatie willen leren omgaan. Binnenkort gaan we ook een training aanbieden om beleids- en kenniswerkers beter te leren zoeken en vinden op internet.

    Maar even losstaand van het feit of je een training zou willen of moeten volgen lijkt het eerst belangrijk dat het management dit probleem onderkend. Ik hoop van harte dat het artikel daaraan bijdraagt.

    Bas van de Haterd zegt:

    Goed stuk, inderdaad is het iets waar weinig aandacht voor is. Ik zie het overigens wel langzaam bij bedrijven komen, maar op een andere manier dan jij bedoeld denk ik. Namelijk personal branding om het maar even zo te noemen. Men kijkt naar wat men gedaan heeft, naar de visie die men uitdraagt en op basis daarvan maakt men een selectie van de medewerker. Ik ken mensen die zijn aangenomen, enkele jaren geleden, omdat ze de enige sollicitant waren met een Linkedin profiel. De werkgever zei: jij snapt tenminste waar het naar toe gaat in onze branche (recruitment), jij ziet de trends en speelt er op in (even vrij vertaald).

    Een groot deel van informatie verwerkende capaciteiten zijn terug te herleiden in de visie die men uitdraagt in b.v. blogs en in activiteiten die men ontplooit heeft denk ik. Daar zie je nu wel een toename (vooral bij het midden bedrijf) van partijen die daar waarde aan hechten. Bij het groot bedrijf past dit niet in ‘het systeem’ dus zal het wel niet snel van de grond komen.

    Samuel Driessen zegt:

    Goed artikel. ‘Have you ever learned to be a knowledge worker?’ is een vraag die ik vaak aan collega’s stel. Het is inderdaad gek dat ‘productief kenniswerk’ niet als vak op HBO/WO/MBO wordt gegegen. Toch denk ik wel dat m.n. secretaresse opleidingen wel dit soort vaardigheden leren, meer vanuit hun ondersteunende rol (info verwerken, ordenen, archiveren, enz.)

    Anonymous zegt:

    Hoi Guus, dank voor dit goede artikel! De organisatie waar ik werkzaam ben, CINOP, ontwikkelt (b-learning) trainingen informatievaardigheden en verzorgt train de trainer programma’s op dit gebied. We doen dit voor verschillende doelgroepen. Onze methode is ook gebaseerd op de BIG 6. Via onze site kun je de Engelstalige publicatie hierover downloaden http://cinop.brengtlerentotleven.nl/smartsite.dws?id=2203.

    Op de LinkedIn pagina van mijn collega Inge Reubzaet, vind je Nederlandstalige versies. http://nl.linkedin.com/pub/inge-reubzaet/2/a72/457

    julia_89 zegt:

    Als tweedejaars studente Informatiedienstverlening- en management zou ik hierop even willen reageren: De opleidingen in informatievaardigheden bestaan wel degelijk. Ik volg namelijk de opleiding Human Information Design- en Strategy (studieroute Informatiedienstverlening- en management) aan Saxion Hogescholen te Deventer. Met deze opleiding kun je bijvoorbeeld informatieprofessional worden.
    Wij leren relevante en betrouwbare informatie te zoeken d.m.v. betrouwbare bronnen en het schrijven van adviesrapporten hierover.
    Deze opleiding is er sowieso ook in Den Haag, Groningen, Amsterdam.

    Dus niet getreurd: Binnenkort komt er weer een nieuwe lading informatieprofessionals aan!

    Guus Pijpers zegt:

    En gelukkig hebben wevorige week op Europees niveau de e-Skills week gehad. Ziehier: http://eskills-week.ec.europa.eu/web/guest/home.

    Maaike Giezen zegt:

    De opleiding Informatie Dienstverlening en Management (Haagse Hogeschool) voorziet zeker in deze competenties! Het zoeken, vinden en terugvindbaar maken van informatie speelt een grote rol in deze opleiding.

    Guus Pijpers zegt:

    @Maaike, Julia en alle anderen van IDM: Ben ik zeer blij mee dat informatievaardigheden goed worden geleerd. Ik hoop ook dat de rest van Nederland door jullie of met jullie die lessen op de een of andere manier gaat krijgen. Heb dat net nog op TV verteld (meer info binnenkort).
    Overigens, IDM moet zich wel beter profileren in Nederland. Probeer bij de overheid en grote bedrijven in beeld te krijgen dat wij Nederlanders echt slimmer met informatie om moeten gaan en dat jullie daarbij kunnen helpen.

    Anonymous zegt:

    Ik kan je wijzen op http://www.infovaardig.nl. Een instituut dat workshops geeft op scholen, maar zij hebben ook masterclasses informatievaardigheden ontwikkeld voor het bedrijfsleven. Zie hun website.

    Guus Pijpers zegt:

    Zie ook de uitzending van Netwerk van gisteren, 15 maart 2010 op Nederland 2 over dit onderwerp. Met ondere andere een interview met mij.
    Link: http://www.netwerk.tv/uitzending/2010-03-15/infobesitas-constant-online-uit-angst-iets-te-missen

    Guus Pijpers zegt:

    April is de Maand van het Vinden. Zie dit prijzenswaardig initiatief (www.maandvanhetvinden.nl) van Peter den Hollander, directeur van het Instituut voor Media en Informatievaardigheden (www.ivmi.nl).

    Redactie HNWBlog zegt:

    test jue wang