2014: HNW wordt volwassen – op naar een bewuster HNW!
Alle discussies ten spijt, is Het Nieuwe Werken nog verre van ‘klaar’. Veel organisaties belijden HNW nog met de mond en komen niet verder dan ‘flexibel werken’… De kortetermijnfocus, kostenreductie en dirigistische stijl van leidinggeven zijn volgens de HNW-barometer alleen maar toegenomen, ondanks alle mooie woorden.
In 2014 verandert dat en maken organisaties echt slagen: ze overstijgen het niveau van symptoombestrijding. Niet door zaken ingewikkelder te maken door de goede dingen goed te doen. Sleutelwoorden: bewustwording en contextsturing.
Waardoor gaan veranderingen toch zo moeizaam? Dit heeft veel te maken met het gebrek aan bewustzijn van de context en het belang hiervan. Om te achterhalen wat context is, moet onderscheid worden gemaakt tussen drie krachtenvelden: inhoud, mensen en context (het systeem).
Inhoud is dat wat je wilt realiseren. Mensen doen dat altijd in een context. De invloed hiervan wordt meestal zwaar onderschat. Het gangbare beleid werkt als het ware tegen de klok in. Op de as van context naar inhoud maken we bijvoorbeeld heel daadkrachtig beleid met passende regels en procedures. De gekozen instrumentele oplossingsrichtingen leggen we (top down) op aan de mensen in de organisatie.
De gekozen oplossingen stranden vervolgens regelmatig op de context, omdat ze niet aansluiten op de wensen en behoeften van mensen. Ofwel, deze benadering geeft helderheid in wat er volgens een technisch-inhoudelijke analyse nodig is, maar sluit niet aan bij wat er in de organisatie leeft en wat noodzakelijk is om tot een integrale aanpak te komen.
Het effect van een dergelijke benadering is dat er eerder sprake is van optimalisatie (verbeteren binnen de kolom) dan van vernieuwing. Dus ontoereikend als het gaat om echt te veranderen en klaar te zijn voor de toekomst. De wereld wordt immers complexer en alles hangt met alles samen..
Organisaties gaan sturen op context
De oplossing is het proces met de klok mee te doorlopen, ofwel te kiezen voor een systeembenadering. Probeer niet te sturen door oplossingen op te leggen, maar breng het hele systeem in kaart en stimuleer de organisatie te komen met oplossingen.
Deze insteek leidt tot een breder perspectief aan oplossingsrichtingen met meer verbinding en integratie tussen mensen, context en inhoud. Dat is pas slim en duurzaam sturen! Mensen zullen zelf met oplossingen komen die werken, omdat ze erin geloven en deze aansluiten bij wat nodig is. Zo ontstaat een sneeuwbal van draagvlak. Deze omkering in aanpak kost aan het begin weliswaar meer tijd, maar scheelt veel tijd en energie in het vervolg. Omdat het uiteindelijk vanzelf gaat. Echt duurzaam dus! Door gezamenlijk richting te geven, ontstaat beweging.
Voor de optimale oplossing
In 2014 ontwikkelen organisaties een groter bewustzijn van het geheel, met oog voor de meetbare rationaliteit én de meer organische, meer ongrijpbare onderstroom. De directie stuurt vanuit context in plaats van controle en top down-oplossingen. Organisaties weten tot de kern van hun bestaan door te dringen door de vraag achter de vraag te stellen en vervolgens meer integraal het hele systeem in kaart te brengen.
Het ontwikkelen van visies vanuit een integrale systeemaanpak voorkomt het terugvallen op een lineaire, technisch-instrumentele top-down-benadering, waarin losstaande ad-hocoplossingen de boventoon voeren. Vanuit het inzicht dat enkel vanuit begrip van het gehele systeem, inclusief alle aanwezige actoren en relaties daartussen, optimale en niet vooraf te voorspellen oplossingsrichtingen gevonden worden.
Elke directie die HNW serieus neemt, formuleert een heldere visie met kaders leidende principes die de organisatie ‘gelijkrichten’ en bijdragen aan een duurzame toekomst. Directies gaan hier strak op sturen en laten de rest los!
Een context waarin mensen in hun kracht komen
Organisaties komen in 2014 massaal tot het inzicht dat het naast verbreding van de context ook erom gaat binnen de eigen context een cultuur te creëren die het potentieel katalyseert. Die verandering en groei is alleen mogelijk in een veilige bedding.
Onze westerse cultuur is echter sterk gericht op rationaliteit, controle, argumenten en meningen, precies de tegenpool van wat nodig is! In 2014 leren leidinggevenden écht hoe zij een veilige setting kunnen creëren voor medewerkers. Door durven los te laten en zich een meer mensgerichte vorm van leidinggeven eigen te maken.
Neem de ruimte
Een medewerker die gevraagd wordt initiatief te nemen, risico te nemen en fouten te maken, moet flink empowered worden om het leiderschap weer te durven oppakken. In 2014 zijn trainingen taboe en is continu leren op het werk in zwang. Het is voor een beklijvend effect immers zinloos in een andere context dan werk iets te leren.
Elke dag is er ruimte voor dialoog, intervisie of reflectie. Er is gelijkwaardigheid, met eigen verantwoordelijkheden. Vanuit de eerder geschetste richting, kaders en leidende principes weet iedereen weer in zijn kracht te komen en bruist en floreert de organisatie weer als nooit tevoren!
Gouden tijden
Organisaties huren in 2014 alleen nog consultants in met een hoog bewustzijn van bovenstaande. Zij zijn het niveau van onbewust onbekwaam ontstegen, zich bewust van het ondermijnende ego gedrag en laten een hoog bewustzijn van boven- en onderstroom zien. Kortom, gouden tijden voor consultants die qua persoonlijke en spirituele ontwikkeling niet even blind zijn als hun klanten…