2014: Is procesoriëntatie nog wel hot?

Veel organisaties hebben hun processen gestructureerd. Da’s mooi. Zo worden veel activiteiten binnen de organisatie op een standaard manier uitgevoerd en worden bijdragen van mensen meetbaar en beoordeelbaar. Daardoor krijg je als management meer grip op wat er gebeurt binnen de organisatie en wordt de omgeving grotendeels beheersbaar en koppelbaar aan cijfers. Dat willen we graag, want daarmee hebben we in deze onvoorspelbare wereld de dingen onder controle. Toch?

Mis!

Slankere inrichting

Wat we vergeten, is dat vergaande structurering en standaardisering twee buitengewoon ongewenste effecten heeft binnen je organisatie. Het zorgt ervoor dat:

1. De meest creatieve mensen de organisatie verlaten, én
2. dat alles op een standaard manier ingevuld wordt.

Deze benadering houdt totaal geen rekening met het feit dat klanten tegenwoordig meer verwachten van service en dat leveranciers daar meer en meer op worden beoordeeld. Er ontstaan nieuwe bedrijven die tegen een fractie van de kosten die bestaande bedrijven maken, dezelfde of vervangende service kunnen verlenen – ze hebben een slankere inrichting met weinig zwaar verdienende managers die te weinig toevoegen. Daarnaast verandert de markt steeds sneller door globalisering.

Dus:

1. Het verjagen van je meest creatieve medewerkers werkt inflexibiliteit en onvermogen om om te gaan met veranderingen in de hand.
2. Juist die standaard manier van werken verwordt tot een waarde in het bedrijf. Wanneer (en niet áls!) de markt verandert, kúnnen je medewerkers niet eens meer mee veranderen.

De oplossing

Leg de verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het eindproduct daar waar die hoort: bij de werknemer. Maar dat kan niet zonder dat die werknemer eerst gedynamiseerd wordt. Zorg ervoor dat bestaande structuren in de organisatie de werknemer niet meer in de weg staan, maar werkelijk ondersteunen. Zorg ervoor dat de leiders  van de organisatie de managers stimuleren om werkelijk te gaan bouwen aan die organisatie – en niet een hoog salaris ontvangen voor het op de winkel passen.

Dus:

1. Kies als leider welke bijdrage je aan de maatschappij wilt geven. Zorg ervoor dat je medewerkers daarop aanhaken door (in)zicht te geven op hun bijdrage aan het geheel;
2. Zorg ervoor dat je managers van brekebeen weer inspirators en stimulators worden;
3. Zorg ervoor dat je medewerkers het gevoel krijgen dat ze een zinvolle bijdrage leveren aan jouw organisatie en daarmee aan de maatschappij.

Waarom?

De wereld verandert

Hoe je het wendt of keert, de wereld verandert. Wij (ondernemers in het westen) zijn niet meer in staat om voldoende hoogkwalitatieve productie uit te besteden aan lagelonenlanden – dat levert problemen op met betrekking tot de kwaliteit van het eindproduct. Verder standaardiseren op processen levert nauwelijks ruimte op om extra marge te genereren. Er ontstaat bij consumenten meer en meer interesse voor (gepercipieerde) kwaliteit en zij zijn (binnen redelijke grenzen) bereid, daarvoor een meerprijs te betalen.

Daar haalt een verstandige ondernemer zijn marge (= cashflow) vandaan. Die cashflow is van essentieel belang om aan kortlopende verplichtingen te voldoen en de ruimte te bieden om kapitaal te verzamelen om nieuwe investeringen te doen – bij voorkeur onafhankelijk van de bank!

Bij Apple lukt het toch aardig

Het lijkt dus zinnig om te herbezinnen of we de kennis binnen bijvoorbeeld het ZP-corpus in Nederland niet ter beschikking kunnen krijgen voor organisaties die “ergens voor staan”. Bijvoorbeeld voor een kwaliteitsdienst of -product, en daar ook een goede prijs voor kunnen vragen.

Toegegeven, dan snijd je de toegang tot de massamarkt af, maar ontstaat er wel een dienst of product dat zijn marge veel beter behoudt (minder prijscompetitie), waardoor de cashflow intact blijft en je niet steeds afhankelijk bent van vreemd vermogen. Je wordt alleen wat minder snel rijk. Aan de andere kant; bij Apple lukt ze dat toch heel aardig…

Ja, maar hoe dan?

Geen microverandering maar bezinning

Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat de traditionele manier van business management allang niet meer de gewenste resultaten oplevert. Wat we nu grootschalig doen (procesoriëntatie) is old school business management geworden. Een moderne onderneming moet zich realiseren dat de wereld continu verandert en dat de onderneming dus mee moet veranderen. Microverandering helpt niet de komende jaren. Wat wel helpt is bezinning. Hoe richt je de organisatie in en wat wil je uitstralen?

Beloon creativiteit!

Onderstaand drie stappen om te beginnen met de realisatie:

1. Laat zien waar jouw organisatie voor staat en maak dat continu (her)kenbaar in de organisatie en de communicatie naar buiten.
2. Reduceer de managementpool tot het benodigde minimum en leidt hen op tot facilitatiemanagers, hard op inhoud, zacht op relatie.
3. Werf hard op meebouwende, hoogkwalitatieve mensen. Laat creativiteit winnen van de groei in complexiteit. Beloon geen gestandaardiseerd gedrag. Beloon creativiteit!