Waarom Auteursrechten en Het Nieuwe Werken elkaar genadeloos gaan raken
Afgelopen woensdag mocht ik een presentatie geven over het Nieuwe Werken tijdens het congres “De nationale IK-dag” in Utrecht. Tijdens de voorbereiding daarvan moest ik denken aan een eerdere presentatie, die ik namens de Stichting Copyright en Nieuwe Media gaf aan een groep muziekmakers en de auteursrechten organisatie Buma.
Wat heeft dat nu met elkaar te maken?
Het antwoord is eenvoudig. In beide presentaties liet ik voorbeelden zien van zaken die fout gaan waar het oude denken, of werken zo u wilt, het nieuwe denken over werken elkaar raken.
Zo blijkt het dat dankzij de afdrachten aan de 17 heffingsinstanties die Nederland rijk is, het digitaal neerzetten van een reader op het intranet van de Rijks Universiteit Groningen meer kost dan het produceren van een gedrukte, ingebonden papieren Reader. Ik geloofde het eerst ook niet.
In de UK zijn de eerste juridische schermutseling geweest over de vraag of een werknemer zijn Linkedin profiel mocht meenemen bij het verlaten van dat bedrijf. Het management denkt ook hier nog in termen van bezit en controle in plaats van delen en toegang van informatie.
Het laatste 2de Kamer rapport over de auteursrechten spreekt enerzijds van “handhaven en vervolgen” van overtreders, terwijl verderop te lezen staat dat dankzij de technologische en maatschappelijke ontwikkelingen “De grenzen tot handhaving van het auteursrecht komen in zicht.” Saillant detail overigens hierbij is dat het commissie lid “crimefighter” Fred Teeven, zo lees ik in de FD column van Joost Steins Bisschop van 27 juni, in zijn blog foto’s gebruikt zonder toestemming te hebben gevraagd van de maker. Zo makkelijk ga je blijkbaar de fout in. Geen verrassing voor mij want dat hebben we allang onderzocht: 40% van alle Nederlanders loopt dagelijks de kans auteursrechtelijk de fout in te gaan.
Complexer wordt het wanneer je in een gelegenheidsteam samen met een bedrijf werkt aan een project. Alle kennis en documenten worden vastgelegd in een voor die gelegenheid ingerichte MindzPlaza met een Wiki of Google docs. Prima. Maar dan is het project afgelopen. Wat gebeurt er met de inhoudelijk relevante documenten. Van wie zij die. En wat mag die Plaza Manager er dan mee? Of zijn we allemaal eigenaar en mogen we de opgedane kennis elders ten gelde maken? Delen de oude teamleden dan nog mee in een eventuele opbrengst opbrengst? En bij geschillen: naar de rechter? Die ik vervolgens eerst moet uitleggen wat Mindz.com, Wiki, Delicious of Google Docs doen?
Auteursrechten en het nieuwe werken gaan elkaar genadeloos raken. We zullen met elkaar niet alleen nieuwe vormen van werken moeten uitvinden, maar ook de wijze waarop we met elkaar omgaan met de “value die in de value-networks achterblijft, nadat dit network geen network meer is.” Dat gaat dus in de nabije toekomst hartstikke fout. En dat is mooi, want je kunt alleen door over grenzen heen te gaan, die grenzen leren kennen!
Wat is uw visie of mening op dit vlak? Ik kijk uit naar uw reactie in de comments.
zaterdag, 27 juni, 2009 at 9:40
Mooi stuk. Ik ben ook heel benieuwd hoe dit zich zal gaan ontwikkelen. Zelf had ik nog niet echt nagedacht over wat er gebeurt met de data na opheffing van bijv. een project of netwerk. Dat zal ik mijn online netwerken ook maar eens in de groep gooien.
zaterdag, 27 juni, 2009 at 10:45
Eigenlijk gaat het daar dus niet om. Juristen flauwekul. En de betere juristen (die zijn er) zijn niet geïnteresseerd. Kennis en informatie zijn “niets”. (Oud werknemer van PinkRoccade met Inforrmatie is alles”. ) Informatie en kennis zijn dus “niets”. Uitspraken van managers, van organisaties die overgenomen worden, overgenomen worden en nog eens overgenomen worden. Binnen 3 jaar mind you. Het gaat er met het nieuwe werken niet om hoe iets werkt, maar hoe je het laat werken. En als het werkt. Who cares? Dan ga je cashen. Beetje een stukje van iemand in het öude denken”.
zondag, 28 juni, 2009 at 11:50
@Guus: oud denken? er is nog steeds een samenleving naast onze internet samenleving en die blijven wel meedoen. dat betekent dat we elkaar op raakvlakken blijven ontmoeten en dat juist daar of de nieuwe waarde creatie ontstaat of dat we elkaar daar de tent uitvechten. Niets regelen? prima wat mij betreft, maar dat moeten we dan wel afspreken met elkaar. Blijkbaar heb je slechte ervaringen met dit onderwerp, gezien je wat cynische reactie, en dat is jammer, want juist met die oude orde dienen we die dialoog aan te gaan. Ook daar blijven we wel sociaal wat mij betreft.
zaterdag, 27 juni, 2009 at 9:40
Mooi stuk. Ik ben ook heel benieuwd hoe dit zich zal gaan ontwikkelen. Zelf had ik nog niet echt nagedacht over wat er gebeurt met de data na opheffing van bijv. een project of netwerk. Dat zal ik mijn online netwerken ook maar eens in de groep gooien.
zaterdag, 27 juni, 2009 at 10:45
Eigenlijk gaat het daar dus niet om. Juristen flauwekul. En de betere juristen (die zijn er) zijn niet geïnteresseerd. Kennis en informatie zijn “niets”. (Oud werknemer van PinkRoccade met Inforrmatie is alles”. ) Informatie en kennis zijn dus “niets”. Uitspraken van managers, van organisaties die overgenomen worden, overgenomen worden en nog eens overgenomen worden. Binnen 3 jaar mind you. Het gaat er met het nieuwe werken niet om hoe iets werkt, maar hoe je het laat werken. En als het werkt. Who cares? Dan ga je cashen. Beetje een stukje van iemand in het öude denken”.
zondag, 28 juni, 2009 at 11:50
@Guus: oud denken? er is nog steeds een samenleving naast onze internet samenleving en die blijven wel meedoen. dat betekent dat we elkaar op raakvlakken blijven ontmoeten en dat juist daar of de nieuwe waarde creatie ontstaat of dat we elkaar daar de tent uitvechten. Niets regelen? prima wat mij betreft, maar dat moeten we dan wel afspreken met elkaar. Blijkbaar heb je slechte ervaringen met dit onderwerp, gezien je wat cynische reactie, en dat is jammer, want juist met die oude orde dienen we die dialoog aan te gaan. Ook daar blijven we wel sociaal wat mij betreft.
woensdag, 1 juli, 2009 at 9:50
Mooi stuk! En zeker herkenbaar. In een tijd waar kennisdeling op een compleet andere manier wordt vormgegeven is het in mijn ogen een redelijk stenen tijdperk gedachte om alles vast te leggen met auteursrechten. Net als bij Youtube; die heeft laatst al het geluid onder een deel van de films weggehaald vanwege muziekrechten. Doodzonde en een bedreiging voor dit soort media. Het wordt tijd dat mensen beseffen dat ‘kennis is macht’ verleden tijd is en dat het er nu puur om draait op welke manier je kennis interpreteert en wat je hier verder mee doet. En laat iedereen die hier moeite mee heeft de zaak eens van de andere kant. In plaats van dat je het rechteloos gebruik van materialen tegen wilt gaan, kan je er net zo goed juist gebruik van maken om op die manier jouw mening, product, etc. op een razendsnelle manier wereldberoemd te maken! Of om de ‘grote boze buitenwereld’ juist te betrekken in een denkproces. Is gewoon even een andere manier van denken… (p.s. deze tekst mag uiteraard rechtenvrij worden gebruikt ;-))
woensdag, 1 juli, 2009 at 9:50
Mooi stuk! En zeker herkenbaar. In een tijd waar kennisdeling op een compleet andere manier wordt vormgegeven is het in mijn ogen een redelijk stenen tijdperk gedachte om alles vast te leggen met auteursrechten. Net als bij Youtube; die heeft laatst al het geluid onder een deel van de films weggehaald vanwege muziekrechten. Doodzonde en een bedreiging voor dit soort media. Het wordt tijd dat mensen beseffen dat 'kennis is macht' verleden tijd is en dat het er nu puur om draait op welke manier je kennis interpreteert en wat je hier verder mee doet. En laat iedereen die hier moeite mee heeft de zaak eens van de andere kant. In plaats van dat je het rechteloos gebruik van materialen tegen wilt gaan, kan je er net zo goed juist gebruik van maken om op die manier jouw mening, product, etc. op een razendsnelle manier wereldberoemd te maken! Of om de 'grote boze buitenwereld' juist te betrekken in een denkproces. Is gewoon even een andere manier van denken… (p.s. deze tekst mag uiteraard rechtenvrij worden gebruikt ;-))
donderdag, 2 juli, 2009 at 10:40
Het wordt tijd om bij alle samenwerkingsvormen nog voor er één letter is geschreven, er door alle gebruikers een afspraak wordt gemaakt over hoe de ingebrachte informatie wordt gebruikt. Creative Commons biedt binnen het open source model van informatie wel wat handvaten zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is. Inmiddels is er wereldwijd ook voldoende jurispredentie beschikbaar over de waarde van deze licenties. Ik zou me kunnen voorstellen dat wanneer je op Mindzplaza een eigen plek inricht, de eerste vraag moet zijn onder welke auteursrechten-licentie iets valt.
donderdag, 2 juli, 2009 at 14:40
Ik kijk zelf het liefst naar het creatieve vermogen, de creatieve geest, het heldere inzicht, de unieke samenstelling van mensen dat voorafgaat aan het product en ook losstaat van het (eind)product. Een product is kopieerbaar, verspreidbaar, reproduceerbaar. Het creatieve vermogen daarentegen is niet te kopiëren en niet te pakken. De creatieve geest gaat ook gewoon door daar waar het product in de tijd zijn freezestatus niet kan ontvluchten. Reproductie van een idee is feitelijk de grootste beloning die je je kan indenken. Dat we dat proberen in beton te gieten, te beschermen, geld aan te verdienen is menselijk, maar ook een ego-kwestie. Begrijpelijk, maar in feite is er niets aan de hand. De creatie gaat onvoorwaardelijk door.
donderdag, 2 juli, 2009 at 10:40
Het wordt tijd om bij alle samenwerkingsvormen nog voor er één letter is geschreven, er door alle gebruikers een afspraak wordt gemaakt over hoe de ingebrachte informatie wordt gebruikt. Creative Commons biedt binnen het open source model van informatie wel wat handvaten zodat iedereen weet waar hij of zij aan toe is. Inmiddels is er wereldwijd ook voldoende jurispredentie beschikbaar over de waarde van deze licenties. Ik zou me kunnen voorstellen dat wanneer je op Mindzplaza een eigen plek inricht, de eerste vraag moet zijn onder welke auteursrechten-licentie iets valt.
donderdag, 2 juli, 2009 at 14:40
Ik kijk zelf het liefst naar het creatieve vermogen, de creatieve geest, het heldere inzicht, de unieke samenstelling van mensen dat voorafgaat aan het product en ook losstaat van het (eind)product. Een product is kopieerbaar, verspreidbaar, reproduceerbaar. Het creatieve vermogen daarentegen is niet te kopiëren en niet te pakken. De creatieve geest gaat ook gewoon door daar waar het product in de tijd zijn freezestatus niet kan ontvluchten. Reproductie van een idee is feitelijk de grootste beloning die je je kan indenken. Dat we dat proberen in beton te gieten, te beschermen, geld aan te verdienen is menselijk, maar ook een ego-kwestie. Begrijpelijk, maar in feite is er niets aan de hand. De creatie gaat onvoorwaardelijk door.