Het Nieuwe Werken als oplossing voor bevolkingskrimp?

Door Marinel van de Velde van Swung House - 10 januari 2011
9 Reacties

Het Nieuwe Werken krijgt een steeds grotere en serieuze rol van betekenis in Nederland. Het wordt onder andere in verband gebracht met:

  • Duurzaamheid
  • Meer vertrouwen tussen werkgever en werknemer
  • Het terugdringen van de onacceptabel groter groeiende files in de Randstad
  • Het kunnen werken onafhankelijk van plaats en tijd waardoor productiviteit en plezier in het werk hebben een boost krijgt
  • Efficiënter en dus kosten bewuster kunnen werken

Daarnaast kan het Nieuwe Werken naar mijn mening ook een bijdrage leveren aan het tegengaan van een ander fenomeen; bevolkingskrimp.

Wat is bevolkingskrimp

Naast de bevolkingsgroei in Nederland, welke zich ook in de toekomst zeker tot 2035 zal blijven voortzetten, krijgt Nederland naast deze groei in steeds meer regio’s te maken met het tegenovergestelde, namelijk toenemende bevolkingskrimp. Nederland heeft al decennia lang te maken met grote verschillen in bevolkingsaantallen per regio. Gebieden waar veel groei en activiteit is, en waar dus letterlijk en figuurlijk de bedrijvigheid is,  vormen een grote aantrekkingskracht.

Als je wilt werken moet je naar deze regio’s, bijvoorbeeld de Randstad, want daar zijn de banen. Dit zorgt voor grote druk op deze gebieden, maar heeft ook grote gevolgen voor het leven in de zogenaamde krimp-regio’s. Scholen, ziekenhuizen, supermarkten en andere voorzieningen die nodig zijn om een bepaalde levensstandaard te kunnen garanderen kunnen niet langer in dezelfde aantallen en dus met dezelfde kwaliteit blijven bestaan, simpelweg omdat er niet genoeg mensen zijn die er nu én in de toekomst  gebruik van maken. Het gevolg is dat het leven voor de mensen die achterblijven “verschraalt” en de aantrekkelijkheid van de dorpen en steden in deze regio’s aantast.

Het nieuwe werken zou er toe kunnen bijdragen de migratie vanuit deze regio’s naar bijvoorbeeld de Randstad tegen te gaan of tenminste te verminderen. Het maakt immers niet uit waar het werk verricht wordt. De technische vooruitgang maakt het mogelijk op strategische plekken in Nederland op bepaalde momenten bijeen te komen in de flexkantoren of smart working centers om te kunnen (flex-)werken zonder dat je daarvoor fysiek op een andere plek nodig bent.  “Je bent immers je kantoor.” Wat je daar nog bij nodig hebt is een inspirerende en professionele omgeving om je werkzaamheden te kunnen uitvoeren.

Estland wil van Nederland leren

Het fenomeen bevolkingskrimp is niet typisch Nederlands. Ook elders in Europa hebben regio’s te maken met excessieve bevolkingskrimp. Een land binnen de EU dat daar ook mee te maken heeft is Estland. Estlandse dorpen hebben te maken met krimp. De bevolking trekt naar de grote steden omdat  daar de banen zijn. Om deze reden ontstaan er ook in Estland initiatieven om te bekijken hoe bevolkingskrimp tegen te gaan.

Eén van die initiatieven is een werkbezoek aan Nederland van een twintigtal burgemeesters uit Estland, met als thema Het Nieuwe Werken. Na dit bezoek zijn zij samen tot de conclusie gekomen dat Het Nieuwe Werken een positieve bijdrage zou kunnen leveren om krimp en dus verschraling van het sociale leven in hun dorpen tegen te gaan en daardoor bestaansrecht te behouden.

Zij zijn naar Nederland gekomen om te bekijken hoe de Nederlanders invulling  en vaste vorm geven aan Het Nieuwe Werken. Om een beeld te krijgen hebben zij diverse bedrijven bezocht, waaronder Microsoft en KPN en een aantal Smart Working Centers, waaronder Seats2Meat in Utrecht en Swung House Haaglanden in Den Haag.

Vervolgens kunnen zij de Nederlandse invulling van Het Nieuwe Werken op verschillende niveaus vertalen naar de behoeften van Estse samenleving.

Wat is uw mening?

Kan Het Nieuwe Werken als oplossing fungeren voor bevolkingskrimp? Ik ben benieuwd naar uw reacties hieronder.

Deel dit artikel met anderen
Marinel van de Velde - Oprichter & Initiatiefnemer Swung House
Marinel van de Velde is initiatiefnemer van SwungHouse. SwungHouse is een flexkantoor ingericht en werkend volgens de principes van Het Nieuwe Werken. In 2010 won Swung House Haaglanden de TelewerkAspectprijs. Swunghouse biedt plaats voor de ‘thuiswerker’ en ZZP-er zonder kantoor, die toch een professionele werkomgeving zoeken.
Wat zijn uw gedachten over dit onderwerp? Deel ze hieronder met andere lezers!

9 reacties


    Roy zegt:

    Het lijkt me inderdaad een positief te hebben op de bevolkingskrimp.
    Ik werk graag in de Randstad maar woon er niet graag. De voor mij interessante banen zijn zelden buiten de Randstad te vinden.

    Bas van de Haterd zegt:

    Interessant thema. Werd tijd dat het breder getrokken werd, alleen trek je het wat mij betreft nog niet breed genoeg. Nu is HNW vooral weer ‘flexibel werken qua werkplek’. Echter gaat het nog verder. Het is ook productiever. Bevolkingskrimp heeft namelijk nog een ‘probleem’, te weten het feit dat we met minder mensen meer werk moeten doen. De vergrijzing levert een grote druk op de zorg op en wel in het feit dat we de zorg moeten doen voor meer mensen, met minder mensen. Ook dat trekt een wissel op de arbeidsmarkt.

    Het prettige is dat dit geen probleem hoeft te zijn als men daar ook ‘HNW principes’ toe gaat passen. Mensen verantwoordelijk maakt voor hun eigen werk. Mijn ervaring met de zorg (die zijn overigens zeer gering) is dat de medewerkers vaak veel beter weten hoe het moet dan het management (redelijk standaard eigenlijk voor elke sector) en daarmee dus een enorme efficiencyslag kunnen maken. Het is dus niet alleen een regionale oplossing voor bevolkingskrimp, maar ook een nationale.

      Marinel van de Velde zegt:

      Beste Bas,

      Dank voor je aanvulling. Mijn gevoel zegt ook dat HNW zorgt voor meer productiviteit, echter echt harde cijfers ontbreken nog.

      Mijn persoonlijke ervaring is dat in de zorg het lastig is om echt te werken volgens je eigen wensen; er is nl een grote groep mensen die dan afhankelijk is van jouw planning. Denk aan ontbijt, het wassen van mensen, het aankleden, enz.
      Wél heb ik de overtuiging dat je veel principes van HNW en Het Nieuwe Denken kan toepassen in deze sector door meer vrijheid te geven aan roosteren, afstemmen met bewoners en rekening te houden met het ritme van bewoners.

    Paul Ruijgrok zegt:

    @ Marinel: het zou ook een averechts effect kunnen hebben. Doordat je ook op afstand (online) contact kunt houden met je vrienden en familie, is het makkelijker om de beslissing te nemen dat plattelandsdorpje in de Kempen te ruilen voor een huis en baan in de Randstad.

    @Bas: vergrijzing en krimp zijn twee verschillende dingen. Bevolkingskrimp zorgt inderdaad voor minder werkers, maar ook voor minder consumenten. Vergrijzing kan een afnamen van werkers tot gevolg hebben, terwijl het aantal consumenten op pijl blijft.

      Marinel van de Velde zegt:

      Beste Paul,

      Dat zou inderdaad kunnen. Het belangrijkste is dat er keuze vrijheid kan ontstaan die nu vaak ontbreekt. Fijne dag!

    Flexkantoor Kamer52 zegt:

    Inderdaad zijn er veel mensen die, zoals Roy het verwoord heeft, graag in de Randstad werken maar niet graag er wonen. In principe zouden de veel vormen van slimmer werken een oplossing kunnen bieden. Binnen de internationale Coworking groep hebben ze laatste “wormholes” opgezet — via Skype connectie gemaakt tussen meerdere coworking ruimtes wereldwijd — en het is een echte eyeopener. Daar zat je de gehele dag samen te werken, praten, en delen met mensen in andere coworking ruimtes, soms in andere landen, door het raam van een flatscreen-scherm. Niks geen facetime, hoor.

    Mijn inziens gaat het om de mate van het roer omzetten: onze gedachten over oplossingen worden grotendeels beïnvloed door vaak onbewust grenzen die wij steeds stellen over werk — hoe het eruitziet, wat het is om te werken. Is HNW gewoon kunnen thuiswerken? Op het moment zie ik deze gegeven als primair oplossing, terwijl mij lijkt het dat deze in beperkt mate wensenlijk is op maatschappelijk niveau.

    Jeannine van der Linden

      Annette Dölle zegt:

      Ik wil hier graag bij aansluiten. Zoals ik HNW 3 jaar geleden leerde kennen, was het in mijn beleving in eerste instantie een oplossing voor het kunnen thuiswerken, flexibel zijn, en goed parttime te combineren met andere werkzaamheden. Ook leek het me handig in de kosten. Je hebt immers geen grote kantoren met werkplekken meer nodig, maar geeft je werknemers een laptop + mobiel en klaar ben je.
      Nu is het 3 jaar na mijn 1ste kennismaking en weet ik dat HNW veel meer oplevert dan enkel bovenstaande elementen.

      Ik sluit me aan bij Jeannine dat het vooral een bewustwordingsproces is over je dagindeling en je werkende leven in combinatie met je privéleven. Wat is werk? En wordt je beloond voor de tijd die je aan een klus geeft, of voor de productie die je levert?
      Wat hier zeer nauw op aansluit is het ‘Slimmer werken’ dat nu veel meer trend aan het worden is. Bij interesse kun je eens kijken op http://www.lifehacking.nl en ‘the 4 hour workweek’ van T.Ferris lezen. Ook de ‘Creative Class’ van R.Florida sluit aan op HNW. Het digitale tijdperk geeft ons praktische mogelijkheden, maar als we nos bewustzijn achterwege laten dan schiet je nog geen centimeter op natuurlijk ;-).

      In de dienstensector is dit inderdaad een lastiger op te lossen vraagstuk, maar ook daar wordt steeds meer met HNW gedaan. Hulpverleners die hun eigen planning maken in outreachende coachingstrajecten, vooral onderweg zijn ipv op een vaste lokatie als kantoor.

      Gr. Annette Dölle
      @Annettedolle

    Mark Bassie zegt:

    Wat ik afvraag bij HNW voor hoeveel % van de beroepsbevolking dit mogelijkheden biedt die Krimp helpen tegengaan. Voor white collars absoluut veel, maar werknemers in de zorg, bouwvakkers, magazijnmedewerkers die hebben niets aan HNW.
    Praten we dan wel over een voldoende grote groep om impact te hebben?

    Jeroen Hoekstra zegt:

    Gelukkig worden er veel kansen gezien voor het nieuwe werken en soms zelfs de noodzaak. Tuurlijk zijn er bezwaren of vakgebieden waarvoor HNW moeilijk of onhaalbaar is. Maar we kunnen er niet omheen te blijven zoeken naar nieuwe/slimmere manieren van werken om aan verschillende problemen het hoofd te bieden. Hierbij gaat het met name om een mentaliteit je verantwoordelijk te voelen voor je eigen toegevoegde waarde. Alleen op die manier kan HNW ook productiever worden. En wat Bas zegt onderstreep ik ook. HNW is veel meer dan tijd en plaats onafhankelijk werken, maar mensen zelf verantwoordelijk maken voor hun resultaten. Medewerkers weten inderdaad in veel gevallen heel goed of beter dan het management hoe bepaalde zaken het beste aangepakt kunnen worden. Die kennis moet je benutten!