De connected wereld in balans

De mogelijkheden van moderne technologieën zijn eindeloos als het gaat om het delen van informatie en het samenwerken met anderen, of die ander zich nou in dezelfde ruimte bevindt of aan de andere kant van de wereld. Privé en zakelijk lopen naadloos in elkaar over en we zijn 24 uur per dag connected. Maar in de zucht naar sneller, beter en innovatiever, bestaat het gevaar dat de behoeften van het individu ondergesneeuwd raken.

‘Het werk’ was ooit een plek waar we naartoe gingen als in: ‘Schat, ik ga naar mijn werk, tot vanavond.’ Al dan niet vergezeld van een uiting van liefde of genegenheid. We gingen naar kantoor, omdat dat de enige plek was waar we toegang hadden tot technologische middelen en konden samenwerken met collega’s. Een dag bestond doorgaans uit een serie individuele taken, met tussendoor één of twee vergaderingen.

Twee kanten van de medaille

Onder invloed van toegenomen technologische mogelijkheden veranderde echter ook onze manier van werken. We kregen de vrijheid om vanaf iedere plek en op elk moment te werken. Tegenwoordig zijn de meeste kenniswerkers dan ook mobiele werkers die constant vergaderingen, projectwerk en individuele taken afwisselen. Dankzij smartphone en tablet of notebook hoeven ze niet langer achter hun bureau te zitten om toegang tot systemen en informatie te hebben. Uiteraard biedt dit grote voordelen als het gaat om efficiëntie en flexibiliteit.

Maar de medaille heeft ook zijn keerzijde. Hoe geavanceerder de technologie en hoe platter de wereld, hoe feller de concurrentiestrijd. Organisaties moesten wel innoveren om te overleven. Omdat samenwerking leidt tot meer creativiteit en dit bovendien de motor is die innovatie drijft, verhieven veel organisaties samenwerking tot hun bedrijfscultuur. Dit werd nog eens versterkt door de trend van de wereldwijd geïntegreerde onderneming, een diverse en verspreide organisatie met verschillende werkgroepen die samenkomen in projectwerk.

Maar waar blijft het individu?

Kenniswerkers moeten culturen en tijdzones overbruggen, ‘live’ op video vergaderen en werkrelaties met collega’s in andere landen onderhouden. Het is dan ook niet vreemd dat veel kenniswerkers tegenwoordig in meer of mindere mate een cognitieve overbelasting ervaren. Een overbelasting die een direct gevolg is van de exponentiële groei in de hoeveelheid informatie die ze moeten verwerken en het grote aantal relaties dat ze moeten onderhouden.

Het risico ontstaat dat er op deze manier te weinig aandacht is voor de belangen van het individu binnen organisaties. In hun enthousiasme ruimtes te creëren die teamwerk ondersteunen en stimuleren, vergeten ze de individuele werkplek. Te veel wij en te weinig ik, zeg maar. Want eenieder, hoe extrovert ook, heeft behoefte aan tijd voor zichzelf. Tijd waarin hij kan nadenken, of taken kan uitvoeren die concentratie vereisen.

Geestelijke balans

Het is daarom zaak dat organisaties meer balans gaan aanbrengen in samenwerkplekken en individuele werkplekken. In de praktijk betekent dit een pallet aan verschillende ruimtes en soorten werkplekken, opdat kenniswerkers kunnen kiezen al naar gelang de taken die ze moeten uitvoeren en afhankelijk van hun gemoedstoestand. Omdat wij-taken en ik-taken voor de meeste kenniswerkers gedurende een werkdag voortdurend en geruisloos in elkaar overlopen, ligt een deel van de oplossing in werkplekken waarbij eenvoudig en snel kan worden geschakeld van een samenwerkingsmodus naar een individuele modus, en terug. Op deze manier draagt een evenwicht in werkplekken bij aan de geestelijke balans van medewerkers.