Het Nieuwe Leiderschap

Het Nieuwe Werken is meer dan het inzetten van nieuwe technologie. Om het tot een succes te maken is leiderschap van leidinggevenden én teamleden cruciaal. En dat vraagt om een gedragsverandering van beide partijen.

Met de komst van Het Nieuwe Werken ontstaan voor leidinggevenden twee nieuwe uitdagingen.

Ten eerste verschuift de verantwoordelijkheid voor individuele prestaties van de leidinggevende naar de teamleden zelf. Zij moeten zelf invullen hoe ze hun doelen bereiken, en waar en wanneer ze dat doen. Leidinggevenden die voorheen vooral op controle en beheersing sturen, moeten erop vertrouwen dat teamleden doen wat er nodig is en durven loslaten. Sturen op uitkomsten is een andere rol die steeds belangrijker wordt voor leidinggevenden. Het is cruciaal dat het doel helder is omdat medewerkers zelf de weg bepalen en leidinggevenden weinig zicht hebben op hoe die weg eruit ziet. Met HNW staat leiderschap dus voor sturen op grote lijnen en het durven loslaten van details.

Daarnaast dreigen teams het teamgevoel kwijt te raken als medewerkers op verschillende plekken en op verschillende momenten werken. Minder onderling contact leidt er niet alleen toe dat collega’s minder informatie uitwisselen, waardoor de samenwerking minder soepel verloopt en er meer misverstanden ontstaan, maar maakt het ook moeilijker om elkaar te vertrouwen. Het gevolg is dat medewerkers elkaar minder helpen en taken zelf oppakken in plaats van die uit te laten voeren door collega’s met meer expertise. Voor leidinggevenden is het daarom belangrijk om voor voldoende contactmogelijkheden te zorgen. Dit kan bijvoorbeeld door een vast dagdeel in te plannen waarop iedereen aanwezig is.

Inspiratie door teamleiderschap

HNW vraagt van teamleden een actieve leiderschapsbijdrage. Teamleden zijn met HNW in grotere mate dan voorheen verantwoordelijk voor het boeken van resultaten. Er wordt immers gestuurd op deze resultaat. Ze zijn hiervoor in veel gevallen afhankelijk van collega’s. Van de één voor het uitwerken en versturen van een offerteaanvraag, van een ander voor het tijdig aanleveren van correcte informatie.

Waar voorheen de leidinggevende ervoor zorgde dat alle puzzelstukjes bij elkaar kwamen, moeten teamleden er nu zelf zorg voor dragen dat ze van hun collega’s krijgen wat ze nodig hebben om de afgesproken doelen te halen. Dat vraagt om leiderschap, je eigen verantwoordelijkheid nemen en collega’s durven aanspreken. De vraag daarbij is: hoe stuur je collega’s aan die formeel op hetzelfde niveau werken als jezelf?

Onderzoek van Nele Manheim en collega’s laat zien dat teamleden het beste gebruik kunnen maken van een inspirerende leiderschapsstijl om dingen voor elkaar te krijgen. Wanneer teamleden anderen stimuleren om in het belang van de teamdoelen boven zichzelf uit te stijgen, zijn collega’s eerder bereid een stapje harder voor ze te lopen. Directief leiderschap daarentegen pakt negatief uit. Als teamleden elkaar taken toewijzen en in de gaten houden of die goed worden uitgevoerd, leidt dat tot irritaties en verzet.

Een nieuwe rolverdeling

Het Nieuwe Werken staat voor een nieuwe rolverdeling tussen medewerker en leidinggevenden. Het vraagt van leidinggevenden een ander type leiderschap dan voorheen, en van teamleden een actieve bijdrage aan het leiderschapsproces waar ze eerder voornamelijk uitvoerden wat er van ze werd gevraagd. Samengevat:

HNW vraagt van leidinggevenden:  

• durven loslaten
• sturen op uitkomsten, op grote lijnen
• stellen van duidelijke doelen
• zorg voor goede onderlinge contacten
• stimulering van het teamgevoel

HNW vraagt van teamleden:

• verantwoordelijkheid voor het behalen van eigen doelen
• bereidheid om collega’s aan te sturen
• Inspirerend leiderschap

Heb je al deze aspecten op orde, dan kan het bijna niet anders of Het Nieuwe Werken wordt ook in jouw organisatie een succes.