Het Nieuwe Werken en duurzaamheid zijn blijvertjes
Recentelijk kondigde Willem de Jager van het Telewerkforum aan dat dit overgaat in Duurzaam Werken. Daarop volgden de nodige allergische reacties. Ik vraag me af of dat komt door de deflatie en het “misbruik” van het begrip duurzaamheid: ik vind de naamswijziging eigenlijk wel een logische. Zowel HNW als duurzaamheid gaan volgens mij in de kern over de continuïteit van organisaties.
Ik moest denken aan discussies met vakgenoten over het begrip Het Nieuwe Werken. Velen van hen hebben hier een haat-liefdeverhouding mee. Zij stellen: ‘HNW wordt vaak platgeslagen tot thuiswerken’, en: ‘Hoezo níéuw? Het bestaat inmiddels al meer dan tien jaar!’
De kracht van de term is dan ook zijn zwakte, iedereen geeft er een eigen betekenis aan, waardoor hij aan inflatie onderhevig is. Zelf gebruik ik liever het Engelse New Ways of Working. Dat is minder absoluut en raakt voor mij meer de kern. Toch is HNW inmiddels zo ingeburgerd geraakt, dat we er niet meer van afkomen.
Meerdere werkelijkheden
Daarbij: ligt in die veelkleurigheid van perspectieven niet juist ook de kracht? Neem bijvoorbeeld een ander begrip: integriteit. Wat is jouw perspectief hierbij? Integriteit is voor mij…
… openstaan voor alle feiten, ook de ongewenste
… eerlijk met eigen en andermans emoties omgaan
… geen dubbele agenda’s
Maar ook:
… je aan de regels houden
… je maten nooit in de steek laten
… trouw zijn aan de gebruiken van je eigen groep
Bovenstaand voorbeeld (van Marcel van Marrewijk) toont dat er meerdere werkelijkheden zijn die allemaal ‘waar’ zijn. Tegelijkertijd heeft iedereen zijn eigen perspectief hierop.
De kleurentheorie van Spiral Dynamics – en afgeleiden, zoals voor velen het bekendere Management Drives – van Clare Graves helpt je meer bewust te zijn van de verschillende perspectieven, en van de kracht en valkuilen hiervan. Graves’ theorie is gebaseerd op het inzicht dat de hersenen en het waardesysteem van de mens zich ontwikkelen op basis van de omstandigheden waarmee ze worden geconfronteerd en de complexiteit hiervan. Een waardesysteem representeert een wereldbeeld en omvat verwante waarden en overtuigingen en daaraan gerelateerd gedrag. Ieder nieuw waardesysteem omvat en ontstijgt de voorgaande stadia. Met de toenemende mate van complexiteit komen er kleuren bij.
Een persoon bezit altijd een combinatie van waarden en verwerpingen, en heeft vaak een allergie voor kleurperspectieven die hij zelf weinig heeft. Herkenbaar?
Passen we Spiral Dynamics toe op HNW en duurzaamheid, dan komen we bijvoorbeeld tot de volgende perspectieven:
Hoe continuïteit met HNW en duurzaamheid te borgen?
Bovenstaand overzicht toont dat de wijze waarop mensen invulling geven aan de begrippen HNW en duurzaamheid sterk samenhangt met de kleur van waaruit ze naar de wereld kijken. Dat kan als startpunt worden benut om in dialoog te gaan en binnen je organisatie de vraag te stellen: ‘Wat betekent HNW/ duurzaamheid voor jou/jullie?’ Spiral Dynamics kan een krachtig hulpmiddel zijn om elkaar beter te begrijpen, zo de verschillende werkelijkheden bij elkaar te brengen en meer integraal naar de HNW-problematiek te kijken, in plaats van elkaar proberen te overtuigen van je eigen perspectief.
De tabel laat ook zien dat de verschillen in perspectieven vaak groter zijn dan de verschillen tussen HNW en duurzaamheid. Vooral als je naar hogere, complexere, nieuwe systemen toegroeit. Het Nieuwe Werken gaat meer over de binnenkant van een organisatie, duurzaamheid meer over de buitenkant, maar de twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Daarmee is HNW een belangrijke stap op weg naar die duurzamere organisatie. Het maakt haar flexibeler en wendbaarder. De keuze van het Telewerkforum zich om te dopen tot Duurzaam Werken lijkt dus toch zo gek nog niet…
dinsdag, 5 maart, 2013 at 22:33
Hi. Bedankt voor de inhoud. 1 Opmerking: duurzaamheid staat niet gelijk aan ‘terug naar vroeger gaan’.