Het Nieuwe Werken: samen op weg naar de zon

Steeds meer mensen werken flexibel, als zelfstandige, freelancer of gedetacheerd bij diverse organisaties. Vaste contracten zijn eerder uitzondering dan regel. In een sector als de bouw is een vast dienstverband verleden tijd en zorgen de omstandigheden ervoor dat mensen vaak voor een korte periode bij een organisatie werken. Korte contracten en flexibele inhuurmogelijkheden bieden voordelen voor zowel werkgever als werknemer.

In deze nieuwe vormen van organiseren vinden we zelfstandigheid en zelfredzaamheid steeds vaker terug, soms uit keuze, regelmatig uit noodzaak. Dat betekent dat het begrip groep (alle medewerkers samen) verandert.

Op Wikipedia luidt de sociologische uitleg voor een groep als volgt:
‘Een groep is een verzameling van twee of meer personen die met elkaar omgaan. Dit kan zijn omdat zij zich met elkaar identificeren of omdat zij een gezamenlijk doel hebben. Vaak zal er sprake zijn van een sociale identiteit, het bewustzijn van een persoon tot een bepaalde groep te behoren en door anderen als zodanig behandeld te worden.’

Veranderende groepen

In een groep gaat het dus om de mate waarin mensen zich met elkaar kunnen identificeren en een gezamenlijk doel nastreven. Teambuildingsuitjes, trainingen, Management Drives-sessies en wat al niet meer zijn het levende bewijs dat het vormen van een groep binnen organisaties nog altijd gewenst is en een noodzaak lijkt voor het al dan niet succesvol zijn.

Nu kiezen bedrijven steeds vaker voor medewerkers in een flexibele schil, tijdelijke krachten, zp’ers die hen komen ondersteunen bij uiteenlopende vraagstukken. Dat is begrijpelijk vanuit financieel- en efficiency-oogpunt. Maar wat gebeurt er met het fenomeen groep?

Geen directe afhankelijkheid
In mijn omgeving hoor ik van veel zelfstandigen dat ze geen onderdeel willen worden van een organisatie. Begrijpelijk. Zij zijn, net als ik, veelal consultants en willen als tijdelijke prikkel in een organisatie duurzame veranderingen ondersteunen. Zij hebben en zoeken geen directe afhankelijkheid van de organisatie zoals een medewerker die wel heeft.

Sterker nog, veel medewerkers zien het inleveren van een deel van hun zelfstandigheid als onderdeel van het uit handen geven van de zorg voor henzelf. Nog altijd zoeken veel mensen zekerheid (die ik in een eerdere blog schijnzekerheid noemde) en werken in ruil voor het vangnet van de werkgever.

Het Collectief, de nieuwe groep

Zelfstandigen bundelen steeds vaker hun krachten. In diverse netwerkgroepen waarin zij elkaar helpen en mentaal ondersteunen, of in een collectief waarin het samenwerken verder gaat en er echt kennis en kunde wordt gedeeld en een gezamenlijk doel wordt nagestreefd. Precies zoals je zou verwachten binnen een organisatie. Mooi verwoord vind ik de werking van een collectief in een uitspraak die ik onlangs op een bijeenkomst hoorde, en die mij raakte: ‘Een collectief, daar kun je van weglopen,als het je niet raakt of wanneer het de leden onderling niet verbindt.’

Verbinding en bezieling

In de 21ste eeuw zijn we niet langer uitsluitend op zoek naar zekerheid. Of je nu spreekt van een collectief, een groep of een organisatie, verbinding en bezieling lijken de waarden van deze tijd. We willen zelf kiezen tot welke groep we wanneer willen behoren, en wanneer die groep zijn toegevoegde waarde voor onze persoonlijke ontwikkeling niet langer ondersteunt. Dat klinkt klinisch, maar is dat zeker niet. Het zet ons veel meer op het niveau van mensen op een trektocht, die dan met de ene, dan met de andere groep meereizen. Allen met onze eigen route, maar met hetzelfde doel: de zon.