Het Nieuwe Werken in de Wolken – Wat is de impact van Cloud computing?

Door Mark Meerbeek van Microsoft Services - 30 oktober 2009
73 Reacties

Cloud ComputingIn een vorige blogpost sprak ik over het veranderende server landschap binnen de IT sector. Naar aanleiding van deze trend is de vraag ‘Waarom zijn ineens al die grote datacenters nodig?’. Een reden hiervoor is de ontwikkeling van Cloud computing. Een diepe analyse over de Cloud wil ik hier graag achterwege laten, maar voor de begripsvorming hier toch even een korte definitie van Wikipedia:

Cloud computing is in de computerwetenschap een systeemarchitectuurmodel voor computergebruik gebaseerd op het internet. Cloud (wolk) is daarbij een metafoor voor het internet zoals het dikwijls voorgesteld wordt in presentaties. Cloud computing is een algemeen concept dat gebruik maakt van software as a service (SaaS), zoals Web 2.0 en andere nieuwe technologieën.

In deze posting deel ik mijn visie op de gevolgen van Cloud computing.

Van product naar dienst

Tegenwoordig zie je steeds meer leveranciers hun product als dienst aanbieden. Neem nu bijvoorbeeld AFAS ERP Software; dit is een Nederlands software ontwikkelbedrijf  dat schaalbare administratieve totaaloplossingen op de markt brengt. Voorheen boden ze hun software alleen als product aan. Tegenwoordig bieden ze al hun applicaties ook via het Internet vanuit hun eigen datacenters aan en daarnaast zorgen zij voor applicatie- en systeembeheer. Hierdoor heb je altijd de beschikking over een goed werkend systeem. In plaats van een verkoper van software product zijn ze leverancier van een software dienst geworden.

Misschien is uw eerste reactie ‘Nou en?’. Maar er zijn veel meer leveranciers die deze omslag maken. Dit kan een behoorlijke impact op het ICT-beleid binnen uw organisatie hebben en is een wezenlijk onderdeel van Het Nieuwe Werken.

Een nieuwe manier van zakendoen

Stelt u zich eens voor dat uw bedrijf of het bedrijf waar u werkt email als dienst afneemt. Een resultante daarvan is dat u geen eigen e-mail servers en/of datacenter(s) nodig heeft. Er zal dan tegelijkertijd een modernisering van de interne IT organisatie plaats moeten vinden.

En het kan vandaag de dag al; leveranciers zoals Microsoft en Google bieden oplossingen waarmee u email en andere bedrijfssoftware als dienst kunt afnemen. Deze ontwikkeling heeft impact op de bedrijfsvoering. Denk alleen al eens aan de momenten dat er problemen zijn met de software. Geen onsite bedrijfsbezoeken meer, outsourcing van beheer of langdurige implementatie trajecten van nieuwe software. Dat wordt een hele andere manier van zakendoen, denk u niet? 

Impact op Technologie, Leveranciers en Gebruikers

Ik heb getracht de impact van deze ontwikkeling uiteen te zetten op 3 gebieden: 

Verandering op het gebied van Technologie

  • Er onstaan nieuwe acquisitiemodellen –  de manier waarop de ICT-afdeling technologie benadert, selecteert , koopt, et cetera
  • Nieuwe SLA’s voor ICT-afdelingen – omdat SLA’s straks een belangrijke manier zijn om ICT te kunnen besturen en controleren
  • Standaardisatie wordt de sleutel – ICT-afdelingen willen weten hoe gestandaardiseerd (m.a.w. bewezen) een bepaalde technologie is.

Verandering op het gebied van Leveranciers

  • De markt zal straks waarschijnlijk gedomineerd worden door een paar mega Cloud providers / Cloud software providers (Microsoft? Google? Amazon? IBM?)
  • De Cloud als hardware – Er is een mogelijkheid dat hardwareproviders een transitie zullen maken richting ‘cloudprovider’ en dat leveranciers van ‘cloud software’ klant zullen worden van deze hardwareproviders. Een voorbeeld: hoe zou HP, DELL of Lenovo zich ontwikkelen als er een enorme cloud zou ontstaan? Een ding is zeker, ze willen die directe betrokkenheid met hun klanten behouden en gaan misschien daarom wel hun eigen cloud bouwen
  • Groene IT – De leveranciers van stroom zullen een belangrijke rol gaan spelen in hun voorziening naar de cloud providers

 
Verandering op het gebied van Gebruikers

  • Van ‘op mijn computer’ naar ‘op het Internet’ – allereerst zullen mainstream applicaties zich naar de cloud verplaatsen en niet zozeer de specifieke business applicaties. Denk bijvoorbeeld aan e-mail en andere kantoor applicaties (portals, tekstverwerker, spreadsheet, etc)
  • Veranderend eigenaarschap – zoals eerder beschreven kan een organisatie voor zijn medewerkers diensten uit de cloud aanschaffen. Wat ook kan, is dat een organisatie het bij de medewerker zelf laat: ‘hier heb je een vergoeding van x euro, bepaal zelf maar welke diensten je afneemt’
  • Meer ondernemerschap – verder zal er, vanuit technologisch perspectief, voor gebruikers  een steeds lagere drempel zijn om een bedrijf te starten omdat je technologie goedkoper kan gebruiken en ‘on demand’ kan betalen

Wat is uw mening?

Dit is hoe ik Het Nieuwe Werken in de Wolken zie. Maar aangezien ik geen Cloud expert ben, ben ik meer dan benieuwd naar uw mening. Vooral op het gebied van wat de verandering voor de gebruikers zal zijn. Of is de Cloud wederom een kwestie van ‘oude wijn in nieuwe zakken?’

Deel dit artikel met anderen
Mark Meerbeek - Senior Strategie Consultant Het Nieuwe Werken
Mark Meerbeek begeleidt diverse beursgenoteerde organisaties in hun transitie naar Het Nieuwe Werken. Hierbij staat toegevoegde waarde voor het bedrijfsresultaat, slimmer samenwerken en een verbeterde werk/privé balans centraal. Hij is daarnaast auteur van diverse boeken en artikelen over innovatief samenwerken.
Zie zijn linkedin profiel voor meer informatie.
Wat zijn uw gedachten over dit onderwerp? Deel ze hieronder met andere lezers!

73 reacties


    Anonymous zegt:

    Een ander oplossing naast die van Microsoft en Google is werkvrij( zie http://www.werkvrij.nl )
    ook hier een dienst voor alle kantoorsoftware die je nodig zou kunnen hebben maar dan uitgebreider, goedkoper en ( zeker zo belangrijk) met ondersteuning van een helpdesk en de mogelijkheid om ook je laptop of pc te laten onderhouden.
    Ook ondersteuning van mobiele apparaten als smartphone en iPhone zijn standaard bij werkvrij.

    Guest zegt:

    Een ander oplossing naast die van Microsoft en Google is werkvrij( zie http://www.werkvrij.nl )
    ook hier een dienst voor alle kantoorsoftware die je nodig zou kunnen hebben maar dan uitgebreider, goedkoper en ( zeker zo belangrijk) met ondersteuning van een helpdesk en de mogelijkheid om ook je laptop of pc te laten onderhouden.
    Ook ondersteuning van mobiele apparaten als smartphone en iPhone zijn standaard bij werkvrij.

    Arjan Hooiveld zegt:

    Hai Mark, de voordelen zijn inderdaad velerlei en duidelijk. De vraag blijft volgens mij hoe bedrijven en organisaties met het veiligheidsvraagstuk omgaan. Hoe garandeer je dat bedrijfskritische informatie veilig is als het ergens in de cloud staat geparkeerd … Groeten, Arjan

    Arjan Hooiveld zegt:

    Hai Mark, de voordelen zijn inderdaad velerlei en duidelijk. De vraag blijft volgens mij hoe bedrijven en organisaties met het veiligheidsvraagstuk omgaan. Hoe garandeer je dat bedrijfskritische informatie veilig is als het ergens in de cloud staat geparkeerd … Groeten, Arjan

      Mark Meerbeek zegt:

      Hi Arjan, zie o.a. mijn reactie op de posting van Marco. Specifiek voor jouw vraag denk ik dat de verantwoording hiervoor ligt bij de leveranciers van de Cloud diensten. Helaas heb ik niet genoeg kennis om hier een beschrijving te geven hoe ze dit moeten gaan doen of hoe dit eruit zal zien. Ik weet wel dat Cloud leveranciers hier mee bezig zijn. Wel denk ik dat als een bedrijf echt zeker wil zijn dat hun bedrijfskritische informatie niet op straat komt te liggen, zij misschien hun eigen systeem daarvoor in de lucht moet houden. In dat geval houden ze het heft in eigen hand. Echter, denk ik dat je in beide gevallen er nooit zeker van kunt zijn dat je bedrijfskritische informatie nooit op straat komt te liggen. Ik acht het risico van het kraken van een bedrijfsnetwerk van organisatie X overigens wel lager in dan het kraken van een cloud dienst als e-mail of een portal.

      Interessante vraag en ook gezien de reactie van Marco misschien een leuk onderwerp voor een volgende blog posting.

    Anonymous zegt:

    Beste Mark,

    Ik zie in Cloud Computing met name een ontwikkeling die het ‘zwermen’ faciliteert. Laat me uitleggen. De oude manier van werken is je met een vast team binnen de organisatie aan een project werkt. De nieuwe manier van werken is dat je in wisselende groepen binnen en buiten de organisatie samenwerkt aan een project. Dat laatste noem ik zwermen, net als een groep bijen die een op een veld met bloemen neerstrijkt, en dan weer verder trekt. Je werkt dan samen met de klant en anderen in een cloud computing werkomgeving. Wij doen dat laatste bijvoorbeeld met de applicatie basecamp als we aan websites werken, wat maakt dat we meer samenwerken met de klant, en dat het proces veel transparanter wordt. Ja, en de security? Je kan vrij gemakkelijk mensen toegang tot bepaalde lagen geven en niet. De vraag is waar je je energie op wil richten. Alles waterdicht veilig maken, of samen dingen voor elkaar krijgen?

    Groet,

    Marco Bogers

    http://www.workinflow.wordpress.nl
    http://www.leadbuilders.nl

    Guest zegt:

    Beste Mark,

    Ik zie in Cloud Computing met name een ontwikkeling die het 'zwermen' faciliteert. Laat me uitleggen. De oude manier van werken is je met een vast team binnen de organisatie aan een project werkt. De nieuwe manier van werken is dat je in wisselende groepen binnen en buiten de organisatie samenwerkt aan een project. Dat laatste noem ik zwermen, net als een groep bijen die een op een veld met bloemen neerstrijkt, en dan weer verder trekt. Je werkt dan samen met de klant en anderen in een cloud computing werkomgeving. Wij doen dat laatste bijvoorbeeld met de applicatie basecamp als we aan websites werken, wat maakt dat we meer samenwerken met de klant, en dat het proces veel transparanter wordt. Ja, en de security? Je kan vrij gemakkelijk mensen toegang tot bepaalde lagen geven en niet. De vraag is waar je je energie op wil richten. Alles waterdicht veilig maken, of samen dingen voor elkaar krijgen?

    Groet,

    Marco Bogers

    http://www.workinflow.wordpress.nl
    http://www.leadbuilders.nl

      Mark Meerbeek zegt:

      Marco, goed punt. Een collega vertelde me laatst dat de meeste organisaties voor virtueel samenwerken (binnen organisaties) vaak als policy hebben: 'Alle informatie is gesloten, tenzij…'. Hij gaf aan dat dit wordt gevoed vanuit hun Information Security of Informatie Beveiligingsafdelingen, die alles dusdanig willen dicht timmeren dat ze geen enkel risico lopen dat er belangrijke informatie op straat komt te liggen. Heel kort door de bocht zou je dus kunnen zeggen dat de focus binnen organisaties helaas nog steeds ligt op 'alles waterdicht veilig maken'.

      Deze collega vertelde mij overigens ook dat hij aan een organisatie eens had voorgelegd waarom ze niet uitgingen van een 'Alles is open, tenzij …' beleid? Daarnaast gaf hij ze mee eens goed na te denken of alle informatie nu echt zo goed beveiligd moet zijn? Om een lang verhaal kort te maken: na analyse bleek dat ongeveer 60% van de informatie & kennis niet bedrijfskritisch was. Slechts 40% bleek bedrijfskritische informatie te zijn die onderworpen diende te worden aan specifieke autorisaties & policies (denk aan juridische gegevens, contracten, klantgegevens, beursgevoelige informatie, strategische plannen, etcetera). Hij hoefde de business case niet eens voor ze te berekenen om aan te tonen dat het omkeren van dit informatieprincipe een besparing op zou leveren.

      En dan gaat bovengenoemde voorbeeld alleen nog maar over het delen van kennis en informatie (en dus ook samenwerken) binnen organisaties zelf. Wat zouden de Information Security of Informatie Beveiligingsafdelingen afdelingen van sommige organisaties voor security beleid bedenken bij kennis en informatie delen (samenwerken) met externe partijen? Ik ben blij te horen dat binnen de reclame- en webdevelopers branche juist het omgekeerdehet geval is. Toch vraag ik me op basis van je reactie af waarom Information Security of Informatie Beveiligingsafdelingen binnen veel organisaties zich zo vast houden aan regels en beleid dat in de jaren '90 is opgesteld? Is het misschien een idee dat zij nog eens met een andere (nieuwe werken) blik naar hun huidige security beleid kijken?

      Nogmaals dank voor het delen van je ervaring

    Hans zegt:

    Ik mis onder je kopje Impact: de veranderingen op het gebied van de beheerorganisatie. Beheerders raken taken kwijt en krijgen er andere voor terug. Immers als de mailomgeving via de cloud wordt afgenomen; wat blijft er dan bijvoorbeeld over voor de Exchange beheerder? M.i. verschuift de aandacht van het dagelijkse, operationele werk naar een meer tactisch georieenteerde job.

    Mark Meerbeek zegt:

    Hi Hans, dank voor je reactie. Ik denk dat je in de juiste richting denkt, hoewel de toekomst natuurlijk altijd onzeker blijft. Laatst heb ik een presentatie bijgewoond van Mija Kraj waarin hij aangaf dat de rol van de beheerorganisatie waarschijnlijk gaat veranderen. Operationele taken komen volgens hem meer en meer voor rekening van de provider van de dienst (e-mail, portals, UC). Dit betekent dat er een behoefte ontstaat naar ander (en vooral minder) IT personeel binnen organisaties. Hij voorziet de volgende verschuiving:

    1. Minder IT personeel voor organisaties
    2. E-mail binnen een organisatie kan straks afgehandeld worden met 1 man intern personeel die een soort accountmanagementrol gaat vervullen richting de provider van de dienst
    3. Beheer voor specifieke Line of Business applicaties blijft gewoon bestaan, dus de rol van beheerder verdwijnt niet geheel
    4. Een rolverschuiving binnen IT-afdelingen van organisaties van operationele rollen naar Architect & Accountmanagement georienteerde rollen (wat jij eveneens al aangeeft)

    En, hij geeft als advies naar alle mensen die nu werkzaam zijn binnen IT-afdelingen in organisaties, dat ze zich nu al moeten voorbereiden op deze verschuiving middels bijscholing en de het maken van de juiste keuze in hun volgende functie.

    We gaan zien of hij gelijk krijgt. Voor zover je hier waarde aan hecht: ik vind zijn visie en mening aannemelijk klinken.

    Mark Meerbeek zegt:

    Marco, goed punt. Een collega vertelde me laatst dat de meeste organisaties voor virtueel samenwerken (binnen organisaties) vaak als policy hebben: ‘Alle informatie is gesloten, tenzij…’. Hij gaf aan dat dit wordt gevoed vanuit hun Information Security of Informatie Beveiligingsafdelingen, die alles dusdanig willen dicht timmeren dat ze geen enkel risico lopen dat er belangrijke informatie op straat komt te liggen. Heel kort door de bocht zou je dus kunnen zeggen dat de focus binnen organisaties helaas nog steeds ligt op ‘alles waterdicht veilig maken’.

    Deze collega vertelde mij overigens ook dat hij aan een organisatie eens had voorgelegd waarom ze niet uitgingen van een ‘Alles is open, tenzij …’ beleid? Daarnaast gaf hij ze mee eens goed na te denken of alle informatie nu echt zo goed beveiligd moet zijn? Om een lang verhaal kort te maken: na analyse bleek dat ongeveer 60% van de informatie & kennis niet bedrijfskritisch was. Slechts 40% bleek bedrijfskritische informatie te zijn die onderworpen diende te worden aan specifieke autorisaties & policies (denk aan juridische gegevens, contracten, klantgegevens, beursgevoelige informatie, strategische plannen, etcetera). Hij hoefde de business case niet eens voor ze te berekenen om aan te tonen dat het omkeren van dit informatieprincipe een besparing op zou leveren.

    En dan gaat bovengenoemde voorbeeld alleen nog maar over het delen van kennis en informatie (en dus ook samenwerken) binnen organisaties zelf. Wat zouden de Information Security of Informatie Beveiligingsafdelingen afdelingen van sommige organisaties voor security beleid bedenken bij kennis en informatie delen (samenwerken) met externe partijen? Ik ben blij te horen dat binnen de reclame- en webdevelopers branche juist het omgekeerdehet geval is. Toch vraag ik me op basis van je reactie af waarom Information Security of Informatie Beveiligingsafdelingen binnen veel organisaties zich zo vast houden aan regels en beleid dat in de jaren ’90 is opgesteld? Is het misschien een idee dat zij nog eens met een andere (nieuwe werken) blik naar hun huidige security beleid kijken?

    Nogmaals dank voor het delen van je ervaring

    Mark Meerbeek zegt:

    Hi Arjan, zie o.a. mijn reactie op de posting van Marco. Specifiek voor jouw vraag denk ik dat de verantwoording hiervoor ligt bij de leveranciers van de Cloud diensten. Helaas heb ik niet genoeg kennis om hier een beschrijving te geven hoe ze dit moeten gaan doen of hoe dit eruit zal zien. Ik weet wel dat Cloud leveranciers hier mee bezig zijn. Wel denk ik dat als een bedrijf echt zeker wil zijn dat hun bedrijfskritische informatie niet op straat komt te liggen, zij misschien hun eigen systeem daarvoor in de lucht moet houden. In dat geval houden ze het heft in eigen hand. Echter, denk ik dat je in beide gevallen er nooit zeker van kunt zijn dat je bedrijfskritische informatie nooit op straat komt te liggen. Ik acht het risico van het kraken van een bedrijfsnetwerk van organisatie X overigens wel lager in dan het kraken van een cloud dienst als e-mail of een portal.

    Interessante vraag en ook gezien de reactie van Marco misschien een leuk onderwerp voor een volgende blog posting.

    Hans zegt:

    Ik mis onder je kopje Impact: de veranderingen op het gebied van de beheerorganisatie. Beheerders raken taken kwijt en krijgen er andere voor terug. Immers als de mailomgeving via de cloud wordt afgenomen; wat blijft er dan bijvoorbeeld over voor de Exchange beheerder? M.i. verschuift de aandacht van het dagelijkse, operationele werk naar een meer tactisch georieenteerde job.

      Mark Meerbeek zegt:

      Hi Hans, dank voor je reactie. Ik denk dat je in de juiste richting denkt, hoewel de toekomst natuurlijk altijd onzeker blijft. Laatst heb ik een presentatie bijgewoond van Mija Kraj waarin hij aangaf dat de rol van de beheerorganisatie waarschijnlijk gaat veranderen. Operationele taken komen volgens hem meer en meer voor rekening van de provider van de dienst (e-mail, portals, UC). Dit betekent dat er een behoefte ontstaat naar ander (en vooral minder) IT personeel binnen organisaties. Hij voorziet de volgende verschuiving:

      1. Minder IT personeel voor organisaties
      2. E-mail binnen een organisatie kan straks afgehandeld worden met 1 man intern personeel die een soort accountmanagementrol gaat vervullen richting de provider van de dienst
      3. Beheer voor specifieke Line of Business applicaties blijft gewoon bestaan, dus de rol van beheerder verdwijnt niet geheel
      4. Een rolverschuiving binnen IT-afdelingen van organisaties van operationele rollen naar Architect & Accountmanagement georienteerde rollen (wat jij eveneens al aangeeft)

      En, hij geeft als advies naar alle mensen die nu werkzaam zijn binnen IT-afdelingen in organisaties, dat ze zich nu al moeten voorbereiden op deze verschuiving middels bijscholing en de het maken van de juiste keuze in hun volgende functie.

      We gaan zien of hij gelijk krijgt. Voor zover je hier waarde aan hecht: ik vind zijn visie en mening aannemelijk klinken.

    Elwin Brouwer, Compass ICT zegt:

    Beste Mark. Je geeft aan te verwachten dat standaardisatie de sleutel zal worden. Volgens mij kan cloud computing juist helpen om maatwerk voor organisaties beheersbaar te maken. Op dit moment zie je vaak dat organisaties gevangen zitten in hun maatwerkoplossing aangezien niemand er nog iets aan durft te veranderen. Door het volledige technische beheer van een omgeving uit handen te geven hoef je zelf niet te investeren in kennis en ben je minder afhankelijk van kennis bij een paar mensen op je IT afdeling. Succesvolle implementaties van cloud computing zorgen ervoor dat klanten alleen nog hun functionele eisen hoeven vast te stellen. De service provider bouwt en beheert een op maat gemaakte omgeving.

    Elwin Brouwer, Compass ICT zegt:

    Beste Mark. Je geeft aan te verwachten dat standaardisatie de sleutel zal worden. Volgens mij kan cloud computing juist helpen om maatwerk voor organisaties beheersbaar te maken. Op dit moment zie je vaak dat organisaties gevangen zitten in hun maatwerkoplossing aangezien niemand er nog iets aan durft te veranderen. Door het volledige technische beheer van een omgeving uit handen te geven hoef je zelf niet te investeren in kennis en ben je minder afhankelijk van kennis bij een paar mensen op je IT afdeling. Succesvolle implementaties van cloud computing zorgen ervoor dat klanten alleen nog hun functionele eisen hoeven vast te stellen. De service provider bouwt en beheert een op maat gemaakte omgeving.