Het Oude Werken – maar dan goed

In hoeverre is een feitelijk onjuiste naam voor iets daadwerkelijk een issue als iedereen heel goed begrijpt wat ermee wordt bedoeld? Het is natuurlijk zo dat een ‘verkeerde’ naam onder critici kan leiden tot irritatie en onbegrip. Het gevaar dat hierachter schuilt, is dat er een discussie ontstaat over een term in plaats van over de daadwerkelijke inhoud. Het Nieuwe Werken is hier een goed voorbeeld van.

We weten allemaal wat ‘nieuw betekent’ en volgens Van Dale is dit: nog niet lang bestaand, pas gemaakt, pas verschenen, en ook: tot nog toe onbekend. Met deze definitie als uitgangspunt kunnen we niet anders dan de critici gelijk geven, want Het Nieuwe Werken bestaat in Nederland al zeker meer dan twintig jaar én een groot deel van werkend Nederland weet precies wat dit inhoudt.

Early adopters openen deuren Het Nieuwe Werken

Deze critici zijn veelal de early adopters, de groep mensen die vooruitloopt op de massa als het gaat om het in gebruik nemen van een nieuw product of dienst. Kort door de bocht zijn zij degenen die bepalen of iets wel of niet een blijvend succes gaat zijn. Dat een groot deel van werkend Nederland nu zweert bij Het Nieuwe Werken is dan ook aan hen te danken. Twintig jaar geleden werd Het Nieuwe Werken alleen nog niet Het Nieuwe Werken genoemd. We gebruikten termen als telewerken, flexibel werken en een enkeling noemde het plaats- en tijdonafhankelijk werken.

Marktmechanisme als vliegwieleffect

Hoe het komt dat deze werkwijze tegenwoordig in de volksmond dan toch Het Nieuwe Werken wordt genoemd? Dat heeft alles te maken met het marktmechanisme. Na de eerste bewezen successen dienden zich HNW-experts aan. Zij claimden een nieuwe manier van werken en verkochten hun kennis hierover aan bedrijven. De maatschappij kon er niet langer omheen en ziedaar, Het Nieuwe Werken was en is nog altijd het toverwoord dat velen brood op de plank brengt.

Daarnaast is er natuurlijk ook wel wat voor te zeggen dat de term wél juist wordt gebruikt. De early adopters waren weliswaar een van de eerste HNW’ers, maar hadden veelal geen (groot) bedrijf achter zich staan. Voor deze éénpitters of kleine MKB’ers was HNW met de komst van allerlei technologieën al snel een logische stap. Veel grote bedrijven echter ervoeren en ervaren deze stap als een stuk ingrijpender, waardoor zij pas veel later volg(d)en en het dus voor hen wel degelijk nieuw is.

Het Nieuwe Werken = Het Oude Werken, maar dan goed

Niet alleen door de praktische en technologische aanpassingen is de invoering voor dergelijke bedrijven verstrekkend. Dit is juist ook zo vanwege de ingeburgerde managementstijlen, waarbij controle toch nog altijd het sleutelbegrip is. Werken volgens een geheel ander principe, dat gericht is op het managen van output, is nieuw voor de meeste managers. Reden waarom de invoering heel wat tijd en geduld vergt. En dat terwijl een bedrijf alleen maar succesvol kan zijn met een uitstekende output. (Iets wat decennialang een ondergeschoven kindje is geweest, doordat er te veel nadruk is gelegd op de processen op de werkvloer.)

Met de toenemende druk vanuit de maatschappij kunnen ook de managers niet langer om flexibel werken heen. Het gevolg is dat met de invoering van Het Nieuwe Werken pijnpunten boven komen. Niet alle managers blijken, als ze letterlijk op afstand zijn, even goede leiders als altijd gedacht… Een gevoelige constatering, maar wel een die op termijn tot betere bedrijfsresultaten leidt.

Mijn voorstel voor een nieuwe terminologie voor Het Nieuwe Werken is dan ook: Het Oude Werken, maar dan goed!