Leren van Bos en Eurlings

Wouter Bos en Camiel Eurlings verlaten de politiek vanwege hun privé leven, tenminste, dat stellen ze beide en als je eerlijk bent is er weinig reden om dat niet te geloven. Nu wil ik deze blog zeker niet gebruiken voor een politiek getint debat erover, dus of je het nu wel of niet gelooft, neemt het aan ‘for arguments sake’.

Blijkbaar is zelfs bij bijzonder veel ambitie en talent de work-life balance belangrijk. Want of je het politiek nu met ze eens bent of niet, ze hebben in ieder geval het talent gehad het spel goed genoeg mee te spelen en in de ‘Raad van Bestuur’ van dit land terecht te komen en daar is ook de nodige ambitie voor nodig. Dus zelfs op het hoogste niveau spelen deze issues. Wat kunnen we daar nu van leren als we kijken naar het nieuwe werken?

Politiek gezien zou dit misschien wel een pleidooi zijn om een heel oud plan van mij uit de kast te trekken. Ik ben namelijk al jaren van mening dat de hele structuur van ministers en staatssecretarissen op de schop moet en we naar een ‘raad van bestuur’ achtig model moeten. Een klein aantal ministers (vijf of zes) en een groot aantal onder ministers. Elke onder minister heeft zijn specifieke vakgebied en de ministers doen enkel de coördinatie tussen de verschillende deelgebieden. Eigenlijk zoals het in het bedrijfsleven is geregeld. Maar dit is geen politiek blog, dus wat kan het bedrijfsleven nu aan lessen trekken van deze politieke aangelegenheid?

Work-Life balance ook voor ambitieuze mensen

Blijkbaar is het hebben van een goede balans tussen privé en zakelijk niet meer iets dat enkel belangrijk is voor ‘de minder ambitieuze’ mens. Beide gingen richting het premierschap en je kan ze geen gebrek aan ambitie verwijten. Het argument dat part-time werk en het nastreven van een goed privé leven dus iets is van de mensen met minder ambitie wordt hiermee geheel van tafel geveegd wat mij betreft. Je kan hard werken en jezelf te pletter werken, het eerste is niets mis mee, het tweede moeten we mee ophouden, maar dus ook de structuren bieden dat dit niet meer nodig is. In bepaalde banen, zoals de politiek, zijn werktijden niet van 9 tot 5 en werkdagen zeker ook niet van maandag tot vrijdag. Dat hoeft ook niet en er zijn veel mensen die dat juist ook prettig vinden.

Het nastreven van een acceptabele work-life balance is dus iets dat tegenwoordig in alle groepen zit en derhalve gefaciliteerd moet worden voor alle type werknemers. Het nieuwe werken is een manier om dit te faciliteren, doordat de werktijden beter kunnen worden afgestemd op de privé situaties. Een tekenend voorbeeld hiervan kwam ik bij de interviews voor werken nieuwe stijl (affiliate link) tegen in België bij IBM. Daar had men een jaar na invoering onderzoek gedaan naar de gewenste secundaire voorwaarden bij werknemers, want de krapte op de arbeidsmarkt was gigantisch op dat moment en het verliezen van personeel wilde men graag voorkomen. Op suggesties als ‘kinderopvang op kantoor’ of ‘een fitnessruimte in het pand’ werd zeer lauw gereageerd, de reactie was: waarom? We kunnen toch zelfs onze uren bepalen, dat hebben we toch niet nodig?

Beroepen die hier veel last cq. profijt van hebben

Opvallend is dat een aantal beroepsgroepen in Nederland zijn die veel last kunnen hebben van het ‘Bos-Eurlings’ fenomeen, die juist uitermate geschikt zijn voor Het Nieuwe Werken. Twee beroepen waar nog steeds heel hard gewerkt wordt, waar hoge eisen aan uren gesteld worden en waar iemands carrière voor een heel groot deel afhankelijk is van het aantal (declarabele) uren dat hij of zij maakt zijn de accountancy en de advocatuur. Bijzonder is dat dit nu twee beroepsgroepen zijn die zich uitermate goed lenen voor HNW. Dit zijn namelijk beroepen waarin het gros van het werk kenniswerk is en ook een aanzienlijk deel zelfs individueel gedaan kan worden. Dat wil niet zeggen dat overleg tussen advocaten en accountant niet noodzakelijk is en dat alles op afstand kan (verre van), maar juist in deze branches is Het Nieuwe Werken in de puurste vorm ideaal toepasbaar.

Toch is er, naar mijn weten, geen enkele organisatie in deze sector die hier al mee bezig is in Nederland. Tot op heden heeft de accountancy nog relatief weinig last gehad van het ‘Bos-Eurlings’ fenomeen, maar beginnen de eerste scheuren in het bastion zich bij de advocaten te tonen. Afgelopen jaar begonnen steeds meer advocaten voor zichzelf. Heel langzaam zie ik dus kleine scheurtjes in het bastion komen, vooral zichtbaar in de opkomst van zelfstandige juristen. Ook accountants beginnen vaker voor zichzelf heb ik het gevoel (maar geen cijfers). Die accountants vertellen mij regelmatig dat dat mede is ingegeven vanwege de grotere vrijheid hun privéleven voorrang te geven. Natuurlijk is voor velen hard werken nog steeds de norm. Zolang de studenten nog gedrilled worden dat hard werken belangrijk is om ergens partner te worden en dat partner worden het hoogst haalbare is, blijft het voorlopig nog goed gaan, tot ook deze doelgroep ‘een sterke vrouw (m/v)’ krijgt zoals Bos en Eurlings die zegt: je mag thuiskomen of je hoeft niet meer thuis te komen.

Ik ben benieuwd welke accountant en welk advocatenkantoor het eerste schaap zal zijn dat de dam over komt. Persoonlijk zou het me niet verbazen als er geheel nieuwe organisaties gaan opstaan die in hele korte tijd een heleboel grote namen van de kaart vegen, omdat deze organisaties het nieuwe werken niet durven te omarmen.