Levert een 6-urige werkdag meer werkplezier op? (onderzoek)

De krapte op de arbeidsmarkt houdt voorlopig aan en bedrijven zetten daarom alles in het werk om de beste werknemers naar zich toe te trekken. Een van de wensen van werknemers is om een goede balans tussen werk en privé te hebben. Fairlingo nam de proef op de som door de 6-urige werkdag te introduceren. Uit de proefperiode komen een aantal interessante inzichten naar voren.

De huidige krapte op de arbeidsmarkt zal naar verwachting nog enige tijd voortduren en zorgt ervoor dat werkenden andere eisen stellen, waaronder de wens om een betere balans tussen werk en privé.

Zo stelden Duitse onderzoekers aan dan 900 werkende vrouwen de vraag hoe voor hen de perfecte dag eruit zou zien. De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat vrouwen het minste tijd wilden besteden aan opvoeding, werk en reizen naar het werk.

Onderzoekers van de Universiteit van Cambridge concludeerden al in 2010 dat een kortere werkweek de manier was om gezonder en gelukkiger te leven. Om dit te staven aan de realiteit loopt er bij hen al jaren een onderzoek naar een 4-urige werkdag. De voorlopige conclusies zijn dat een kortere werkdag stress en ziekte verlagen en eraan bijdraagt dat mensen langer bij een bedrijf werkzaam blijven.

Soms is een 4-urige werkdag door de krapte op de arbeidsmarkt voor bedrijven nog niet haalbaar en er zijn ook nadelen aan deze vorm. Om toch mee te gaan in de wens van werknemers kijken steeds meer organisaties naar de mogelijkheden voor het verkorten van de werkweek.

Buitenlands onderzoek kortere werkweek

Zweden is een voorloper op het gebied van kortere werkdagen. Al aan het einde van de 20e eeuw en vroeg in de 21e eeuw werden er al experimenten uitgevoerd.  

Het idee van een 6-urige werkdag is dan ook niet nieuw. Dertien jaar geleden voerde Toyota dit experiment al uit in Zweden. Sindsdien heeft de Japanse autofabrikant in Zweden tevredenere werknemers, een lager verloop en hogere winsten gerapporteerd.

In het Verenigd Koninkrijk werd afgelopen jaar een pilot gehouden naar een 4-daagse werkweek. Er namen 61 bedrijven mee waar 2.900 werknemers werkten. De resultaten uit dit onderzoek zijn verhelderend. Na het invoeren van de 4-daagse werkweek geeft 39% van de werknemers aan minder gestrest te zijn en 71% heeft minder last had van burn-outs. Verder bleek ook dat angst, vermoeidheid en slaapproblemen afnamen, terwijl zowel de geestelijke als lichamelijke gezondheid verbeterde. 

De impact van thuiswerken

Naast het verkorten van de werkdag is ook hybride werken een belangrijk onderdeel van productiever werken. Uit een onderzoek ‘We Werken Thuis’ uitgevoerd door TU Delft, TU Eindhoven, het Center for People and Buildings en Aestate/Ontrafel Experts, bleek dat 55% van de ruim 40.000 Nederlandse thuiswerkers zichzelf productiever vindt in een thuisomgeving dan op kantoor.

Dit komt vooral doordat thuiswerkers zelf hun uren kunnen indelen en geen last meer hebben van bellende of praatgrage collega’s. Verder heb je als thuiswerker thuis meer vrijheid om de verdeling van je taken af te stemmen op je concentratie. Zo kun je zelf bepalen wat je waar en wanneer doet.

Een andere logische reden van de hogere tevredenheid is natuurlijk de verminderde reistijd, waardoor er meer tijd is om te werken en productief te zijn.

Het onderzoek van Fairlingo

Fairlingo, een vertaalbureau dat zich bezighoudt met teksten vertalen, heeft de missie om globalisering een positieve invloed te laten hebben op het welzijn van de wereld. Het is dan ook niet voor niets dat het vertaalbureau een B Corp-certificaat heeft.

Om bij te dragen aan het welzijn van haar eigen medewerkers besloot Fairlingo aan haar werknemers voor te leggen of zij open stonden voor een 6-urige werkdag. Met merendeel van deze vertalers stond er positief tegenover en waren vooral benieuwd naar de haalbaarheid. Vertalers zijn bijvoorbeeld veelal gebonden aan strakke deadlines.

Uit de proefperiode kwam naar voren dat een 6-urige werkdag mogelijk is, maar dat werknemers in dat geval snijden in op het eerste oog overbodige zaken. Het gebruik van social media, het bezoeken van nieuwswebsites en gesprekken voeren met collega’s bij het koffiezetapparaat werden veelal drastisch ingekort. Juist dat soort gesprekken kunnen echter een welkome afleiding zijn en bijdragen aan een prettige werksfeer. Juist dit soort ontspanning draagt weer bij aan de creativiteit die vertalers en marketeers nodig hebben.

Praktisch waren er ook nog een aantal problemen die naar voren kwamen tijdens de proefperiode. Zo krijgen medewerkers van Fairlingo de mogelijkheid om 40% van hun tijd thuis te werken, maar in combinatie met een 6-urige werkdag komt dat de samenwerking niet ten goede.

In de praktijk bleek dus dat mensen liever langzamer werken dan dat ze gehaast en efficiënter werken om eerder naar huis te kunnen. Een ander onderdeel dat geschaad werd door deze pilot voor een 6-urige werkdag was de bedrijfscultuur. Werknemers vinden dat werk ook een stukje zingeving geeft. 

Uiteindelijk gaf 35% van de werknemers van Fairlingo aan dat het voor hen niet haalbaar was om binnen een 6-urige werkdag dezelfde hoeveelheid werk te verrichten. De uitkomst van dit onderzoek is daarom dat Fairlingo vooralsnog geen 6-urige werkdag gaat introduceren.

Dat betekent echter niet dat het vertaalbureau het idee van een kortere werkdag voor zijn werknemers volledig heeft losgelaten. Het vertaalbureau kijkt namelijk naar een 7-urige werkdag. Daarmee hopen zij dat de gewenste bedrijfscultuur behouden blijft en tegelijkertijd het welzijn van medewerkers naar een hoger niveau wordt getild.

Tips hoe je de productiviteit verhoogt

Er zijn een aantal zaken om rekening mee te houden bij het invoeren van een kortere werkdag, zonder dat dit ten koste gaat van de productiviteit:

• Vooruitplannen – Een goede planning voor een aantal weken zorgt voor meer rust in de organisatie en de mogelijkheid om tijd beter in te delen. Soms kan het helpen om in sprints te werken.
• Prioriteiten stellen – Maak een takenlijst met daarbij een weging hoe belangrijk zaken zijn. Dit zorgt voor structuur en houvast binnen je organisatie. Vaak blijkt dat het aantal vergaderingen kan worden beperkt.
• Afleidingen wegwerken – Probeer de smartphone en andere zaken die een werknemer kunnen afleiden tot een minimum te beperken. Veel mensen kunnen namelijk niet multitasken.
• Meet de productiviteit, niet het aantal uren – Door niet met een prikklok te werken maar te kijken naar wat iemand oplevert in de werkuren, kan vaak een efficiëntieslag worden gemaakt.
• Reistijd verkorten – Kijk naar de mogelijkheden voor je personeel om (deels) op afstand te werken. Daarmee verkort je de reistijd en geef je werknemers meer controle over waar en wanneer zij willen werken.
• Taken automatiseren – Kijk hoe je bepaalde (terugkerende) taken kunt automatiseren. De komst van kunstmatige intelligentie (AI) kan daarbij helpen.