Negatieve effecten van flexibel werken

Flexibel werken heeft veel voordelen, zowel voor medewerkers als voor de klant. Dienstverlening kan ruimer worden opgezet, werk en privé beter op elkaar worden afgestemd of geïntegreerd en de productiviteit neemt toe, mits goed toegepast. Je hoort echter ook nadelen van dat flexibeler werken. Welke kom ik het vaakst tegen en wat kan je doen om daar mee om te gaan?

Onderlinge verschillen
Flexibel werken is voor sommigen een uitkomst, voor anderen is het een ramp. Vooral daar waar deze twee groepen samenwerken leidt het vaak tot scheve gezichten, onbegrip en gevoel van achteruitgang. Zij die baat hebben bij het werken in vaste patronen, en naar een vaste omgeving komen om op vaste tijden hun werk te doen, voelen een achteruitgang in de samenwerking. Zij merken dat ze collega’s minder vaak zien, hebben het gevoel informatie te missen en vinden dat de dienstverlening aan de klant achteruit holt. “Vroeger was het beter!”

Sociale cohesie
Naast het genereren van inkomsten is het hebben van sociaal contact voor veel mensen belangrijk. Samenwerken met collega’s, delen van de hedendaagse dingen en het gevoel te hebben onderdeel te zijn van een groep. Daar waar je jarenlang naast of tegenover een bepaalde collega hebt gezeten en deze besluit om een deel van de werkzaamheden anders en elders uit te voeren, kan dat leiden tot gevoelens van verlaten te worden en los te raken van de groep. In het extreme geval ben ik het zelfs tegen gekomen dat iemand zich verraden voelde, afgewezen omdat die collega, die al vijftien jaar tegenover hem zat, besloot op woensdagmiddag met zijn zoontje naar de voetbaltraining te gaan. “Ben ik niet meer leuk genoeg?” is het gevoel dat overheersde. De roep om meer flexibiliteit van een collega wordt vertaald naar persoonlijk falen in het onderling sociale contact.

Kennisdeling
Het delen van kennis wordt door veel mensen genoemd als uitermate belangrijk voor de organisatie. Veel van die kennisdeling gebeurt ongemerkt gedurende de dag, doordat je elkaar vragen stelt of zaken opvangt die toevallig voorbij komen. Juist als je elkaar minder vaak ziet nemen ook dat soort toevallige kennisdelingsmomenten af. De vragen worden nog wel gesteld en beantwoord, maar anderen vangen ze minder vaak op als die communicate één op één via telefoon, chat of email plaatsvindt. Je zal dus anders moeten omgaan met het delen van kennis, bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten, afspraken maken wanneer je elkaar wel ziet en/of het gebruik van social media waar ook toehoorders kennis kunnen opdoen en delen.

Bereikbaarheid
Ook de bereikbaarheid kan slechter worden als geen goede afsporaken zijn gemaakt over wat we van elkaar verwachten. Zij die vaak vanuit kantoor werken hebben het gevoel dat andere afdelingen onbereikbaar zijn, omdat ze veel mensen fysiek afwezig zien. Het betekent niet automatisch dat de bereikbaarheid slecht is. De drempel om iemand aan te spreken is verhoogd doordat je elkaar niet meer altijd ziet, maar soms de telefoon moet pakken. Met moderne communicatiemiddelen als Skype, Microsoft Lync en Google Hangout kan je zien of iemand bereikbaar is en is het contact ook zo gelegd. Het vraagt van de initiatiefnemer wel een andere actie, en is daarmee al drempel-verhogend. Het betekent niet dat de bereikbaarheid minder is. In tegendeel, die zou zelfs verbeterd kunnen zijn doordat de bereikbaarheid gedurende een langere periode mogelijk is. Het succes daarvan hangt af van de onderlinge afspraken die je maakt.

Feedback
Flexibel werken is bewezen succesvol om de productiviteit te laten stijgen en je werk beter aan te kunnen. Daarvoor zal je je wel bewust moeten zijn van de impact die dat heeft en onderling afspraken moeten maken om er de vruchten van te plukken. Dat begint met het uitspreken van verwachtingen en wensen naar elkaar en het vervolgens maken van goede afspraken. Als je je samen committed voelt aan het behalen van de doelstellingen van de organisatie of het team zal je elkaar ook moeten kunnen aanspreken op het gedrag dat daarbij hoort. Juist daarin schort het vaak. Het vragen, geven en ontvangen van feedback is voor velen lastig. Het wordt vaak als meest belangrijkst punt genoemd als ik met teams in gesprek ga over wat zij zelf kunnen doen om de samenwerking te verbeteren. Bij één organisatie kreeg ik de opmerking dat men heel goed was is het geven van feedback: ze waren immers het afgelopen jaar al drie keer op cursus geweest…