Steeds vaker (overbodige?) sluiting van woningen

Dat er in Nederland sprake is van een woningtekort, dat kan niemand ontgaan zijn. Media berichten dagelijks over het tekort aan betaalbare woningen, de oververhitte huizenmarkt en de stijgende huur- en koopprijzen. De oorzaken hiervoor zijn onder andere te vinden in de gestegen prijzen voor de grond en bouwmateriaal en -personeel, en de lage hypotheekrente waardoor meer geleend kan worden. En net nu er afgesproken was een groot aantal woningen de komende jaren te gaan bijbouwen, gooien de nieuwe PFAS- en PAS-bepalingen weer roet in het eten. Het tekort blijft dus bestaan. En toch staan er ook panden leeg. Marcel van Hooijdonk vertelt meer over deze verplichte leegstand, en de zin of overbodigheid hiervan.

Afgelopen jaar meer panden gesloten

Zie jij ook wel eens een tijd een pand leeg staan, en vraag je je af waarom het niet gebruikt wordt terwijl er zo’n tekort is aan vooral woningen? Van Hooijdonk merkt op dat de daarin zeker niet alleen staat. “Dit is een vraag die bij veel mensen leeft. Hoe het dan toch mogelijk is? Soms worden er in een pand drugs aangetroffen, of vond er drugshandel plaats. De burgemeester kan dan bepalen dat het pand gedurende bepaalde tijd leeg moet staan. Ze willen de criminele activiteiten stoppen en ‘de loop uit het pand halen’. Dit is mogelijk op basis van Artikel 13b van de Opiumwet, die ook wel de wet Damocles wordt genoemd.”

Hij benoemt dat er jaarlijks steeds meer panden worden gesloten. “Uit onderzoek is gebleken dat in 2018 ongeveer 1.250 panden gesloten zijn. Daarvan betrof ongeveer drie kwart woonpanden, een potentieel verlies van bijna 1.000 woningen. En dat, terwijl er in Nederland dus al zo’n groot woningtekort is.”

Leegstand: zinnig of overbodig?

Leegstand is in sommige gevallen een omstreden maatregel. Van Hooijdonk: “Je zal begrijpen dat het zinnig is een pand of woning te sluiten waar gedeald werd. Mensen die drugs kochten zullen nu immers niets meer te zoeken hebben in het pand en het niet meer bezoeken. Dan wordt inderdaad de aanloop voorkomen.” En hoe zit dat met andere drugsgerelateerde zaken dan? “In het geval van een hennenplantage of drugsopslag lijkt sluiting onzinnig. Er zijn immers weinig activiteiten rond en in het pand geweest. Daders zullen juist zelfs meer moeite hebben gedaan niet op te vallen en de activiteiten in het geheim uit te voeren.”

Wet Damocles treft ook onschuldige verhuurders

Door de Wet Damocles worden helaas niet altijd de schuldigen gestraft. Van Hooijdonk: “Huurders ontspringen nog wel eens de dans, terwijl verhuurders met de gebakken peren zitten. Een voorbeeld hiervan? Nog niet zo heel lang geleden was er een Amsterdamse woningverhuurder die tot de ontdekking kwam dat er in een van hem verhuurde woning een hennepplantage zat. Vervolgens heeft hij dit zelf gemeld bij de politie. De plantage is geruimd, maar de woning werd ook ontruimd en gesloten voor drie maanden. Best een harde straf voor iets waar hij zelf geen schuld aan had.”

Hij merkt op dat er ook in dit geval een onterecht negatief imago van vastgoedbeleggers en andere woningverhuurders wordt gecreëerd. “Zij worden door sommigen al aangewezen als schuldigen voor het tekort aan betaalbare woningen en de stijgende prijzen van zowel koop- als huurwoningen. Niet echt terecht, omdat zij slechts een paar procent van de woningen in bezit hebben. De Wet Damocles wordt nu ook nog eens vaker ingezet als wettelijke basis om woningen of andere panden te hebben. De verhuurders worden hiermee dus gestraft, terwijl er eigenlijk geen schuld is aan de illegale activiteiten.”

Marcel van Hooijdonk is eigenaar van Zuylenstaete Vastgoed BV.