Stel een vijfjarenplan op voor Het Nieuwe Werken [#KRHNW]
Met dank aan e-office en work21 publiceert Het Nieuwe Werken Blog iedere week een of meerdere hoofdstukken uit het boek ‘Klein receptenboek voor Het Nieuwe Werken’. In het boek geeft Roland Hameeteman samen met Gonny Vink en Ben Kuiken 49 praktische recepten voor Het Nieuwe Werken. De recepten bieden houvast en inspiratie om vanuit verschillende invalshoeken te starten met Het Nieuwe Werken.
Recept 4: Plan de Campagne
We gaan nog één stap verder voordat we de missie en visie even laten voor wat ze zijn. We willen ze namelijk nog wat concreter maken door er een plan aan te hangen. We kiezen voor een vijfjarenplan, omdat ons dat lang genoeg lijkt. Een forse mate van flexibiliteit blijft namelijk vereist.
Benodigdheden:
1. een missie en een visie;
2. concrete invulling (wat betekent het?);
3. meetinstrumenten;
4. een jaarlijkse plansessie;
5. een flinke dosis flexibiliteit.
Zoals de Duitse generaal Von Moltke ooit zei: ‘Geen enkel plan overleeft de confrontatie met de vijand.’ De chaos op het slagveld is te groot en de vijand doet toch altijd iets anders dan je had verwacht. En zo is het op de economische markten tegenwoordig ook. De chaos is er groot, en de consument wil toch altijd iets anders dan wat jij had bedacht.
Flexibiliteit en vrijheid
Betekent dit dat we dan maar helemaal geen plannen meer moeten maken? Nee, natuurlijk niet. Want plannen helpen je om prioriteiten te stellen, om je manschappen de juiste richting op te sturen. Alleen moet je er niet koste wat het kost aan vast willen houden. En die manschappen moeten de vrijheid hebben om te reageren op een onvoorziene gebeurtenis. Zolang ze maar blijven handelen in de geest van het plan en in lijn met de missie die je verwezenlijkt wilt zien.
Het belangrijkste ingrediënt van dit recept is dus een grote mate van flexibiliteit en vrijheid. Dat gaat dan niet alleen om de bereidheid om het plan aan te passen aan de veranderende omstandigheden, maar nog meer om medewerkers de vrijheid te geven ervan af te wijken. Op die vrijheid komen we later in andere recepten nog terug, maar een van de voorwaarden daarvoor is dat ze de missie kennen. Alleen dan kunnen ze handelen in de geest ervan.
Valkuil
Dan de flexibiliteit om het plan aan te passen: eigenlijk zou je elk jaar een nieuw vijfjarenplan moeten opstellen. Dat klinkt misschien gek, want waarom heet het dan een vijfjarenplan? Maar het is de enige manier om niet vast te roesten, om de snelle veranderingen bij te kunnen benen. Dus je gaat minimaal een week per jaar op de hei zitten met het managementteam en stelt jezelf de vraag: waar willen we over vijf jaar zijn? Doe dit ook weer zo concreet mogelijk: hoeveel omzet, hoeveel winst, hoeveel medewerkers, welk cijfer geven klanten je organisatie, hoe hoog is de medewerkertevredenheid, welke positie neem je in op de markt, naamsbekendheid et cetera.
Je vertaalt je missie dus zo goed mogelijk in meetbare grootheden, waarbij de uitdaging vooral ligt in de niet-financiële waarden. Hier moet je even streng voor jezelf zijn. Veel managers hebben de neiging om toch vooral te kijken naar harde cijfers zoals omzet en winst. Dingen die moeilijker meetbaar zijn, zoals klanttevredenheid of service, laten ze liever links liggen. Maar klant- of medewerkertevredenheid zegt waarschijnlijk veel meer dan omzet en winst, zeker op langere termijn.
Een andere valkuil is gewoon de lijnen uit het verleden doortrekken naar de toekomst: nu hebben we zo veel omzet, we groeien al jaren met vijf procent per jaar, dus dat betekent in 2015 een omzet van X. Nee, je uitgangspunt is je missie. Wat betekent die qua omzet, qua winst, qua medewerkertevredenheid enzovoort? Dan zul je er misschien ook achter komen dat je missie op onderdelen helemaal niet reëel is of erg ambitieus. Dan kun je haar nu nog aanpassen, of extra energie steken in juist die onderdelen.
Stappenplan Het Nieuwe Werken
Het plan voor over vijf jaar vertaal je nu in een stappenplan per jaar. En elk jaar meet je of je de doelstellingen van dat jaar hebt gehaald. Daarvoor trek je je met je managementteam weer terug op de hei (of aan zee, in de Alpen, waar je je maar prettig voelt) en beantwoord je twee vragen:
1. Zitten we nog op schema?
2. Moet het plan worden aangepast?
Je bent een groot strateeg als de antwoorden daarop respectievelijk ‘ja’ en ‘nee’ zijn.
Volgende week een nieuw recept: Nodig kritische buitenstaanders uit. Een bordje kritische blik.
Lees het vorige recept: Vertrouw nooit een dunne kok [#KRHNW], recept voor een missie- en waardetaart of begin bij het eerste recept van Klein receptenboek voor Het Nieuwe Werken