Het was maar een klein berichtje in de krant. Er waren nauwelijks reacties, maar voor de voorstanders van het thuiswerken was het misschien wel het mooiste nieuws van de afgelopen jaren. Koning Willem Alexander gaat thuiswerken.

Op de werkvloer is er de laatste 20 jaar nogal wat veranderd. Dat geldt voor de meeste branches. De reclame en communicatie zijn daar een mooi voorbeeld van. Verschuivingen binnen organisaties vinden er altijd plaats, maar in dit gebied wel opvallend veel.

In een samenleving waar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen centraal staat is online samenwerken als onderdeel van Het Nieuwe Werken een belangrijke ontwikkeling. Diverse organisaties richten zich op samenwerkingsverbanden en willen hiermee behalve een efficiënte werkwijze toepassen uiteraard ook goede resultaten behalen.

Veel organisaties oriënteren zich momenteel op de mogelijkheden van Het Nieuwe Werken. Belangrijke vraag hierbij is waarom organisaties hiermee aan de slag willen. Een duidelijke business case en visie zijn onontbeerlijk, en dat gaat veel verder dan een besparing van vierkante meters of een vermindering van de CO2-uitstoot.

Inmiddels wordt Het Nieuwe Werken veelvuldig toegepast in het bedrijfsleven. Zo nieuw is het eigenlijk niet meer, maar ja, what’s in a name? Ondanks dat er al behoorlijk veel ervaring is opgedaan, kent HNW nog steeds wisselende successen. Het blijkt het niet zaligmakend om van een succesverhaal een blauwdruk te maken en die één op één te transporteren naar een andere organisatie. Er ontstaan hierdoor in de praktijk benarde situaties, waarbij organisaties tegen vervelende obstakels aan lopen. Wat zijn de obstakels en hoe kunnen organisaties voorkomen dat HNW een klemmende korset wordt?

Er zijn bedrijven waar Het Nieuwe Werken weer is teruggedraaid. Maar juist in crisistijd kun je veel baat hebben bij HNW. De productiviteit gaat omhoog en de motivatie neemt toe. Maar het vereist een hele nieuwe manier van leidinggeven. Daar is veerkracht voor nodig.

Vooral waar gewerkt wordt met flexplekken, zijn de bureaus leeg en daarmee onpersoonlijk. Veel mensen ervaren het juist als prettig om een vaste werkplek te hebben en deze met wat persoonlijke spullen eigen te maken. Een fotootje, een pennenbakje of een plantje, de dingen waardoor jij je thuis voelt. Maar pas op, teveel ‘frutsels’ maken een bureau rommelig en dat gaat ten koste van de productiviteit. Veel bedrijven voeren tegenwoordig dan ook een ‘clean desk policy’. Wat is het beste?

Door de stijgende populariteit van externe vergaderruimtes stijgt ook het aantal vragen over het vergaderen buiten de deur en de kosten die daarbij komen kijken. Een van de meest voorkomende vragen is dan ook: kan extern vergaderen niet ook wat goedkoper?

Is het tijd dat we afscheid nemen van Het Nieuwe Werken? De laatste jaren wordt de kritiek steeds heviger. Een deel van de kritiek is van conservatieven, mensen die eigenlijk nooit willen veranderen. Dezelfde mensen die in een organisatie altijd roepen dat het vroeger beter was. We kunnen die kritiek afdoen als ouderwets, van mensen die zijn blijven steken in de twintigste eeuw. Maar kritiek zet je wel aan het denken.

Veel organisaties zijn de laatste tijd bezig geweest met invoering van Het Nieuwe Werken. Vaak met als doelstelling efficiënter en effectiever te werken met meer tevreden en betrokken medewerkers en lagere kosten. Als je naar hoogleraar Jan Rotmans luistert is dat voor de meeste organisaties niet genoeg. De technologische veranderingen gaan zo snel dat ze die niet kunnen bijhouden. Het is de uitdaging zichzelf opnieuw uit te vinden.

Sommige argumenten om niet thuis te werken zijn zo hardnekkig dat je bijna aan jezelf gaat twijfelen. Eentje die continu weer de kop opsteekt, is dat het vanwege het contact met collega’s nu eenmaal nodig is om naar kantoor af te reizen.

De manieren hoe wij samenwerken worden sterk beïnvloed door de omstandigheden. Alles is in beweging: de technologie, de economie en de maatschappij. Wij communiceren, informeren en werken op andere manieren met elkaar samen. Nog niet iedereen is daar klaar voor.

Het ideaal van menig ambitieus persoon? Manager zijn! Ben je manager dan heb je het namelijk gemaakt en dat beeld creëren we maar wat graag. Dat managen echter een vak apart is, blijkt vaak genoeg.

Is flexibel werken nu echt ingeburgerd? Zijn Nederlandse werknemers nu tevreden over de mogelijkheid om zelf (een deel van) hun werktijd in te delen en mobiel te werken? Niet iedereen, zo blijkt. Er is een groep werknemers voor wie flexibel werken belangrijker is dan voor wie dan ook, en juist deze groep ervaart de grootste hindernissen op de weg naar flexibel werken: jonge moeders.

Het aantal zelfstandige professionals zonder personeel in Nederland groeit. Zij zijn de ultieme HNW’ers. Ze werken immers voor verschillende opdrachtgevers en doen dat vaak in teamverbanden. Arbeidstijden en werkplekken liggen niet vast. Daarnaast is de output belangrijker dan aanwezigheid. Zij moeten zelf zorgen voor de beveiliging van hun bedrijfsgegevens. Wat kunnen zzp’ers, die conform HNW-principes werken, doen tegen identiteitsfraude?

Systemen worden steeds flexibeler ingericht, maar het tempo van veranderingen gaat nog sneller. Het management wil innoveren, maar moet ook sturen op geld. Het echte probleem is schaarse tijd en daar wordt niet effectief op gestuurd. Wanneer grenzen objectief overschreden worden, moeten ze een uitgangspunt vormen voor dialoog en niet worden gebagatelliseerd. Dat staat gezond en effectief werken in de weg en leidt alleen tot verliezers.

De tijd dat iedereen van negen tot vijf op kantoor zit is voorbij. Steeds meer organisaties en werknemers kiezen voor Het Nieuwe Werken (HNW). Deze vorm van werken heeft natuurlijk veel invloed op de samenwerking tussen collega’s en de strategie binnen organisaties. We komen elkaar niet automatisch tegen bij de koffieautomaat en lopen niet meer bij iemand de kamer binnen om een korte vraag te stellen. Zowel de organisatie als werknemers zullen hun werkstijl aan moeten passen aan HNW.

Flexibel werken heeft veel voordelen, zowel voor medewerkers als voor de klant. Dienstverlening kan ruimer worden opgezet, werk en privé beter op elkaar worden afgestemd of geïntegreerd en de productiviteit neemt toe, mits goed toegepast. Je hoort echter ook nadelen van dat flexibeler werken. Welke kom ik het vaakst tegen en wat kan je doen om daar mee om te gaan?