ICT is essentieel voor Het Nieuwe Werken, maar doet vaak niet wat het moet doen. De nadruk ligt vaak op zaken als BYOD (Bring Your Own Device), WiFi op de werkplek en veilig inloggen vanuit huis. Dat is ook belangrijk, maar er is amper aandacht voor de plek waar HNW juist zoveel aan heeft: de digitale werkplek. Wat wordt er over het hoofd gezien?

Een derde van de werknemers is een kwart van de werktijd bezig met e-mail. We checken onze mail zeer regelmatig: 35 procent kijkt vier á tien maal per dag en 30 procent zelfs nog vaker. Toch blijven er veel berichten in de inbox staan: bij 27 procent staan er meer dan honderd berichten in de inbox en bij 13 procent zelfs meer dan duizend. Daarom is 28 november uitgeroepen tot E-mailloze Vrijdag!

Slimmer werken, in Nederland beter bekend onder Het Nieuwe Werken (HNW), vergt meer dan een snelle internetverbinding en een laptop, tablet of smartphone. Om succesvol in te springen op de voordelen van werken op afstand, torent er één belangrijke voorwaarde bovenuit: heb vertrouwen.

Op de werkvloer is er de laatste 20 jaar nogal wat veranderd. Dat geldt voor de meeste branches. De reclame en communicatie zijn daar een mooi voorbeeld van. Verschuivingen binnen organisaties vinden er altijd plaats, maar in dit gebied wel opvallend veel.

In de trein of op de luchthaven, in een hotellobby of vanuit de hangmat in de tuin, op vakantie of vanaf de eigen keukentafel: tegenwoordig werken we overal. Dit komt mede door veranderende managementstijlen, de intrede van de cloud en de opkomst van Bring Your Own Device (BYOD). Medewerkers slimmer laten werken is zo niet meer slechts een wens voor de toekomst, maar een hedendaags beleid.

In mijn vorige blogs schreef ik over papierloos werken en kantoorloos samenwerken. Deze keer wil ik het hebben over je auto. Heeft de auto als statussymbool en als vervoermiddel nu zijn langste tijd gehad?

De specifieke keuzes die individuele medewerkers maken op het gebied van technologie zijn bepalend voor de toekomst van de werkvloer. Binnen nu en vijf jaar krijgen we te maken met nieuwe manieren van werken en leven. En daar moeten we ons op voorbereiden.

Inmiddels wordt Het Nieuwe Werken veelvuldig toegepast in het bedrijfsleven. Zo nieuw is het eigenlijk niet meer, maar ja, what’s in a name? Ondanks dat er al behoorlijk veel ervaring is opgedaan, kent HNW nog steeds wisselende successen. Het blijkt het niet zaligmakend om van een succesverhaal een blauwdruk te maken en die één op één te transporteren naar een andere organisatie. Er ontstaan hierdoor in de praktijk benarde situaties, waarbij organisaties tegen vervelende obstakels aan lopen. Wat zijn de obstakels en hoe kunnen organisaties voorkomen dat HNW een klemmende korset wordt?

Is het tijd dat we afscheid nemen van Het Nieuwe Werken? De laatste jaren wordt de kritiek steeds heviger. Een deel van de kritiek is van conservatieven, mensen die eigenlijk nooit willen veranderen. Dezelfde mensen die in een organisatie altijd roepen dat het vroeger beter was. We kunnen die kritiek afdoen als ouderwets, van mensen die zijn blijven steken in de twintigste eeuw. Maar kritiek zet je wel aan het denken.

Veel organisaties zijn de laatste tijd bezig geweest met invoering van Het Nieuwe Werken. Vaak met als doelstelling efficiënter en effectiever te werken met meer tevreden en betrokken medewerkers en lagere kosten. Als je naar hoogleraar Jan Rotmans luistert is dat voor de meeste organisaties niet genoeg. De technologische veranderingen gaan zo snel dat ze die niet kunnen bijhouden. Het is de uitdaging zichzelf opnieuw uit te vinden.

De manieren hoe wij samenwerken worden sterk beïnvloed door de omstandigheden. Alles is in beweging: de technologie, de economie en de maatschappij. Wij communiceren, informeren en werken op andere manieren met elkaar samen. Nog niet iedereen is daar klaar voor.

Arko van Brakel is algemeen directeur van de Baak, het opleidings- en kennisinstituut op het gebied van leiderschap en ondernemerschap en gelieerd aan VNO-NCW. Hij werd al snel een succesvol ondernemer. Juist daardoor kreeg hij al vroeg in zijn carrière te maken met een burn-out.

Door het nieuwe werken zijn de trein, keukentafel en zelfs het toilet verworden tot kantoorruimtes waar je kunt checken, reageren en plannen. Duitse bedrijven kwamen uitgebreid in de pers omdat zij hier paal en perk aan stellen. Hun intentie is goed, maar het is een reflex uit het oude systeem, waarbij de almachtige, paternalistische werkgever moet zorgen voor zijn onwetende, willoze werknemers. Zo leren we dus nooit omgaan met de nieuw verworven vrijheid.

Systemen worden steeds flexibeler ingericht, maar het tempo van veranderingen gaat nog sneller. Het management wil innoveren, maar moet ook sturen op geld. Het echte probleem is schaarse tijd en daar wordt niet effectief op gestuurd. Wanneer grenzen objectief overschreden worden, moeten ze een uitgangspunt vormen voor dialoog en niet worden gebagatelliseerd. Dat staat gezond en effectief werken in de weg en leidt alleen tot verliezers.

Geen heel voor de hand liggende vergelijking, tussen het programma ‘Obese’ en Het Nieuwe Werken, maar toch is hij wel te trekken, vindt Pauline Huijzer. Zij ziet de overeenkomsten in ieder geval overduidelijk. Sterke overeenkomsten. Er valt zelfs lering uit te trekken, is haar mening. Beide zaken gaan immers over veranderen. En daar is heel goede begeleiding bij nodig.

Chaos, of zelfs de gedachte eraan, lijkt het slechtste in de mens naar boven te brengen. Om de een of andere reden hebben we geleerd dat chaos koste wat kost voorkomen of vermeden moet worden. Met andere woorden: Het dient gecontroleerd te worden, met name door de mensen die de leiding hebben. Maar hoe effectief is dit idee van chaoscontrole eigenlijk?

HNW invoeren gaat niet altijd over rozen en soms lukt het implementeren niet direct. Het Nieuwe Werken adviseur Godfried Boogaard kaart een aantal redenen aan en biedt een oplossing die vooral draait rondom communicatie en participatie.

Voor 2020 ziet Guus Janssen Het Nieuwe Werken en lean als voorbeelden van methoden om een omslag te creëren van de benauwende en beperkende processen die in 2011 in veel organisaties regeren, naar creatieve, op verandering gerichte processen van de toekomst. En HR kan hier een elementaire rol in vervullen. Maar dan moet het wel durven…