Waarom jonge moeders meer flexibel willen werken, maar niet kunnen

Flexibel werken is mainstream geworden. De term Het Nieuwe Werken gebruiken we nauwelijks meer, want ‘nieuw’ is ‘gewoon’ geworden. Google Trends geeft dat mooi weer: rond 2011 en 2012 werd er online het meeste gezocht naar en geschreven over Het Nieuwe Werken, inmiddels is deze manier zo ingeburgerd, dat het nieuwe er wel een beetje af is.

Het is interessant om de vraag te stellen of deze evolutie in de manier waarop we ons werk indelen nu is voltooid. Is flexibel werken nu echt ingeburgerd? Zijn Nederlandse werknemers nu tevreden over de mogelijkheid om zelf (een deel van) hun werktijd in te delen en mobiel te werken?

Niet iedereen, zo blijkt. Er is een groep werknemers voor wie flexibel werken belangrijker is dan voor wie dan ook, en juist deze groep ervaart de grootste hindernissen op de weg naar flexibel werken: jonge moeders.

Onderzoeksbureau Markteffect vroeg, in opdracht van Citrix, 1.000 Nederlandse werknemers of ze van hun baas flexibel mogen werken. Bijna de helft beantwoordde die vraag met ‘ja’. Interessant is het met name om te zien hoeveel procent van de respondenten het antwoord gaf ‘Nee, maar ik heb daar wel behoefte aan’:

• Vrouwen (17%) meer dan mannen (10%)
• De leeftijdscategorie 25-35 jaar (18%) meer dan gemiddeld (14%)
• Werknemers met kinderen onder de 3 jaar (24%), en met kinderen in de leeftijd 4-12 jaar (21%) meer dan gemiddeld (14%).
  

Het zijn dus met name de jonge moeders die nog meer behoefte hebben aan flexibel werken dan wat er tot nu toe geboden wordt. Het goede nieuws is dat het onderzoek ook laat zien wat de motieven zijn van deze groep werknemers om meer invloed uit te kunnen oefenen op hun werktijd en -locatie.

Het is geen verrassing dat de mogelijkheid om te kunnen zorgen voor kinderen de belangrijkste beweegreden is om flexibel te willen werken. Wel valt op dat vrouwen (55%) dit vaker noemen dan mannen (41%).

Ook zien jonge moeders in flexibel werken een kans om te voorkomen dat ze parttime moeten werken. Dit voordeel wordt in het onderzoek relatief vaak genoemd door vrouwen in de leeftijdscategorie 25-25 met kinderen onder de 3 jaar.

Jonge moeders ondervinden ook andere barrières op het gebied van flexibel werken dan andere werknemers. Op de vraag ‘ Wat weerhoudt je (of zou je kunnen weerhouden) van flexibel werken?’ antwoorden vrouwen in de leeftijd 25-35 jaar relatief vaak ‘Ik heb niet de juiste uitrusting/ apparatuur om buiten kantoor te werken’.

Opvallend is overigens dat vrouwen zich minder druk maken dan mannen over de vraag hoe hun team of manager zou reageren op flexibel werken.

De ontwikkeling naar flexibel werken is nog niet voltooid zo lang de groep werknemers die er het meeste behoefte aan heeft nog de grootste barrières ziet. Werkgevers zouden er goed aan doen om in hun communicatie rekening te houden met de beweegredenen van jonge moeders: de mogelijkheid om meer dagen per week te kunnen werken is een belangrijke stimulans.

De afgelopen jaren is er veel gezegd en geschreven over de voordelen van plaats- en tijdonafhankelijk werken. Nu dit steeds meer gewoongoed lijkt te zijn geworden, is het belangrijker om te kijken naar de specifieke behoeftes van groepen werknemers. Dé medewerker bestaat niet: elke groep heeft zijn eigen behoeftes en voorkeuren.

Werkgevers die flexibel werken willen stimuleren, moeten ervoor zorgen dat de randvoorwaarden zoals de IT-infrastructuur en heldere afspraken geregeld zijn, en voor iedereen toegankelijk. Werkgevers die aantrekkelijk willen blijven voor alle generaties werknemers, doen er goed te luisteren naar hun verwachtingen en wensen, en vervolgens hun communicatie daar op aan te passen.