Werk als een ondernemer en beschouw je leidinggevende als klant

Door Bas Hoorn van Bas Hoorn - 26 maart 2012
3 Reacties

Doel bereikenHet elimineren van zaken die geen toegevoegde waarde bieden, draagt bij aan een verbetering van het (bedrijfs)resultaat. Daarbij is heel specifiek het tegengaan van acties die geen toegevoegde waarde bieden een aspect dat mijn specialisme raakt: persoonlijke productiviteit. Door op een andere manier tegen werken aan te kijken dan de meeste mensen doen, kan veel resultaat worden bereikt. Het volgende denkraam is daarbij behulpzaam: Spreek niet meer over medewerkers en leidinggevenden, maar over ondernemers en klanten.

Een werknemer is eigenlijk sowieso een ondernemer

Ongeacht of over de publieke of private sector wordt gesproken, geldt dat iedereen die werkt voor een inkomen in de basis sowieso een ondernemer is. Mensen verschaffen zichzelf een inkomen om daarmee mogelijkheden te creëren om doelen professioneel en privé te bereiken of zich (uiteindelijk) in een gewenste situatie te bevinden. In The 4-Hour Workweek van Tim Ferriss wordt in feite de volgende situatie beschreven:

Onderaan de streep werkt iedereen voor zichzelf: Werknemers (ondernemers) verkopen eenheden tijd tegen een vergoeding aan een werkgever (klant). In ruil voor eenheden tijd, wordt door een werkgever (klant) een beloning teruggegeven in de vorm van een salaris en rechten. De werkgever (klant) laat zich op de werkvloer vertegenwoordigen door een leidinggevende (die is op zijn beurt zowel klant als ondernemer).

Als we spreken over Het Nieuwe Werken vind ik dat we meer waarde moeten hechten aan resultaten dan aanwezig zijn op de werkvloer. In de meeste gevallen zijn werknemers urenfabriekjes die worden beloond om een aantal uren per week bezig en/of aanwezig te zijn. Dit is wat anders dan productief zijn! Nog steeds doen veel organisaties dit op deze manier en is eigenlijk een rare gang van zaken. Er zijn echter vanuit een productiviteitsvraagstuk goede argumenten om vanuit mijn voorgestelde denkraam te denken en (vooral) te handelen.

Waarom spreken over ondernemers en niet over medewerkers?

  • Ondernemers hebben alleen maar bestaansrecht wanneer ze invulling geven aan een behoefte of een probleem oplossen. Wanneer een ondernemer niet in een behoefte voorziet of problemen oplost, heeft hij geen bestaansrecht. Er ontstaat – als het goed is – druk om proactief op zoek te gaan naar op te lossen problemen of nieuwe behoeftes waar invulling aan gegeven moet worden.
  • Ondernemers moeten zich vooral focussen op productiviteit en niet op bezig of aanwezig zijn. Daarmee bedoel ik dat iedere actie hoort bij te dragen aan een gewenst eindresultaat en de uiteindelijke missie en visie van de klant.
  • Goede ondernemers onderscheiden zich als het goed is door verder te kijken dan de geformuleerde vraag van de klant. Als het goed is verdiepen ze zich in de business case achter de vraag en vragen dus door. Een beter begrip van de behoefte van de klant zorgt ervoor dat een ondernemer beter in staat is om aan de verwachtingen te voldoen en zich als partner in het vraagstuk op te stellen.

Wanneer werknemers zich deze attitude eigen maken, wordt een basis gelegd voor een proactieve en zelfsturende attitude waarbij heel bewust wordt afgevraagd waar acties aan bijdragen en of ze überhaupt nodig zijn.

Waarom spreken over klanten en niet over leidinggevenden?

  • De klant zal zijn behoefte heel specifiek moeten formuleren om te voorkomen dat tijd en geld worden verspild aan acties die niet bijdragen aan het gewenste resultaat. Dit kan vanuit de rol van de klant alleen maar door samen met de ondernemer heldere en heel specifiek geformuleerde resultaten af te spreken. Doet hij dat niet dan zal zeker sprake zijn van verspilling.
  • Een klant is ook een ondernemer en richt zich dus op zijn beurt op taken en projecten die bijdragen aan de missie en visie van zijn klant. Wanneer binnen een organisatie iedereen zich deze houding eigen maakt, leidt dit tot een effectievere organisatie.

Wanneer leidinggevenden zich als klant opstellen, worden ze feitelijk gedwongen om heel specifiek na te denken over de gewenste eindresultaten en daarover duidelijke en specifieke afspraken te maken met hun medewerkers. Hoe specifieker de vraag of behoefte wordt geformuleerd, hoe kleiner de mate van verspilling.

De relatie tot Het Nieuwe Werken

Werkgever en werknemerDoor als ondernemer en klant samen te werken, ligt de focus veel meer op de te bereiken resultaten. Een goed ondernemer zal proberen om zo effectief mogelijk resultaten te bereiken. In de praktijk betekent dit door wegen te zoeken waarmee met zo min mogelijk inspanning een zo groot mogelijk effect wordt bereikt. In beginsel staat dit los van de locatie, tijdstip en tijdsduur benodigd voor de uitvoering van benodigde acties. Sterker nog, maak er vooral een uitdaging van om zo effectief mogelijk te worden. De beloning betaalt zich voor de ondernemer immers direct uit in de vorm van vrije tijd.

Wat levert werken als een ondernemer op?

  • Wanneer met minder acties een gelijk of groter resultaat wordt bereikt, levert dit simpelweg tijdwinst op. Het aantal onnodige acties wordt namelijk gereduceerd.
  • Deze manier van werken verschaft duidelijkheid bij zowel leidinggevenden als medewerkers.
  • Heldere en duidelijke doelstellingen waarvan helder is hoe deze bijdragen aan de missie en visie van de organisatie verhogen de motivatie.
  • Door deze manier van werken kan beter worden bepaald welke randvoorwaarden noodzakelijk zijn om tijd- en locatieonafhankelijk te kunnen werken aan de opdrachten.

Wat is hiervoor nodig?

Naast een ander denkraam vraagt dit van leidinggevenden om het functioneren van hun medewerkers te beoordelen op grond van de bereikte resultaten. Daarnaast blijkt een praktische beheersing (hands on) van beproefde methodes uit het domein van timemanagement en persoonlijke effectiviteit onontbeerlijk. Om een voorbeeld te geven: uit mijn trainingspraktijk blijkt met name dat bij medewerkers en leidinggevenden een praktische beheersing van de SMART methodiek (en dan met name de S van specifiek!) behulpzaam is om een onderscheid te kunnen maken tussen welke acties wel en niet nodig zijn. En Last but not least vraagt dit denkraam van medewerkers en leidinggevenden om met elkaar in gesprek te gaan om de invulling van werk en de beloning die er tegenover staat helder te krijgen.

Aanbevolen literatuur

  • The Seven Habits of Highly Effective People, Stephen R. W. Covey (1989)
  • The 4-Hour Workweek, Tim Ferriss (2007, wat mij betreft een ‘schelmenroman’ onder de managementliteratuur maar nog steeds de moeite van het lezen waard)
Deel dit artikel met anderen
Bas Hoorn - Training & Consulting Director
Bas Hoorn geeft trainingen gericht op slimmer werken en het optimaliseren van de effectiviteit van mensen en teams. Zijn bureau richt zich naast het aanleren van effectief en productief gedrag ook op het effectief inzetten van Social Media en productiviteitstools (MS Outlook, Lotus Notes, et cetera) om mensen en teams slimmer te laten werken.
Wat zijn uw gedachten over dit onderwerp? Deel ze hieronder met andere lezers!

3 reacties


    Sander Oldenkamp zegt:

    Bedankt Bas voor dit sterke pleidooi. Ben het helemaal met je eens om de werknemer als ondernemer te zien en te sturen op productiviteit en kwaliteit. Ik hoop dat dit blog veel werkgevers bereikt die deze aha-erlebnis nog niet hebben gehad. Ik zet wel een paar vraagtekens bij de stelling om de leidinggevende als ‘klant’ te zien.

    Wat doet deze instelling met de gezamenlijke betrokkenheid van werknemer en leidinggevende bij de doelstelling en missie van de organisatie als geheel? Waarom heb je eigenlijk nog een leidinggevende nodig als de werknemer ondernemervaardigheden genoeg heeft om zelf klanten te voorzien en zichzelf te sturen?

    Bas Hoorn zegt:

    Dag Sander, dank voor je positieve reactie! 
    Op zich een leuke vraag die je stelt. Ik interpreteer het ook als: Waar is de toegevoegde waarde van de leidinggevende? Leiding geven is mijns inziens een vak. Een goede leidinggevende stemt specialismen en talenten af op de te bereiken resultaten. Uitgaande dat werknemers hun talenten en specialismen inzetten lijkt mij de rol van een leidinggevende om teams samen te stellen en te leiden teneinde zo effectief mogelijk tot resultaten te komen. 

    Eva | Leidinggeven zegt:

    Ik ben het helemaal eens over de idee van leiding geven zoals hier wordt naar voor gebracht. De moeilijkheid is echter als men het leidinggeven consequent wil uitvoeren zoals het Nieuwe Werken dit voorstaat men totaal de mist in gaat wanneer er geen bereidheid is bij de werknemers. Ik heb dit ondervonden in de branches waar men vooral met productie van artikelen te maken heeft, en bedrijven die gekoppeld zijn aan de bouwnijverheid. Daar heeft men niet erg veel affectie met het uiteindelijk resultaat van het bedrijf, maar wel met zijn toegevoegde waarde aan het product. Al wat daar niet rechtstreeks mee te maken heeft is niet van tel. Terecht wordt hier nog vaak (als enigste middel) autoritair leiding gegeven. Eva Joos. http://www.goaltrainingen.nl